Yaşar Geler
  Güncelleme: 04-05-2022 21:42:00   22-04-2022 15:09:00

Doğunun Ekspresi

Cumhuriyetin kuruluşunun hemen sonrasında yurdun dört bir tarafının demir ağlarla örülmesi
projelerinden birisiydi Kars demir yolu projesi. Bu kararla birlikte yapılan projeler sonrasında
İstanbul Haydarpaşa’dan hareketle Kars’a kadar uzanan bir yolculuk aracıydı doğuya giden ekspres
yani şimdiki adıyla Doğu Ekspresi.
O yıllarda otobüs vb. ulaşım araçları olmadığından çok değerli bir ulaşım biçimi olarak duruyor
bu demir yolu aracı. Doğu batı arasında diğer bir ulaşım aracı da Karadeniz üzerinden yapılan Gemi
taşımacılığıymış. İnsanların bu iki yolu da tercih etme nedeni hem ulaşım hem de taşımacılık olarak
kullanılmaktaymış. İnsanlar özellikle hayvanlarını satmak üzere bu ulaşım araçlarını tercih
ediyorlarmış. Ancak, biz şimdi demir yolu ulaşımından söz edelim.
Doğu ekspresi yani doğu treninin asıl önemi bence 6 Ekim 1924 tarihidir. Yani Gazi Mustafa
Kemal Atatürk’ün Kars’a gelişi bu araçla olmuştur. Bu esnada tüm Kars halkı Kars tren garına
dökülmüş ve Gaziyi kendisi için yazılan ve söylenen şu oyunla karşılamışlardı.


Hoş gelişler,

Mustafa Kemal Paşa.
Askerin, milletin,
Bayrağınla çok yaşa.
Arş arş arş,
İleri ileri.
Arş ileri, marş ileri
Türk’ün askeri…

İşte halk sevgisi böyle bir şeydir. Halk sevdiği insanı böyle bağrına basıyor. Daha ne olsun, işte Doğu
Ekspresi’nin var oluşu ve başlangıcı böyle başlar. Sonralarda ise bu tren seferleri çok yoğun bir
şekilde sürerek devam eder. O zamanlar yolculuklar öyle kısa süreli olmazdı. Üç gün üç gece süren
yolculuklarla insanlar hedefledikleri yerlere varırlardı. Hatta benim de bu trenle tanışmam 1977 yılına
gider. Liseden daha yeni mezun olmuştuk ki, ilk kez tren yolculuğumuz üniversite sınavları için
Erzurum’a olmuştu. Onlarca öğrenci birlikte bindiğimiz kompartımanda şarkılar, türküler ve
sohbetler içerisinde yaklaşık beş altı saatlik bir yolculuktan sonra Erzurum’a varabilmiştik. İlk kez
ve ilk heyecandı trene binmek. Taka tuka sesleri arasında büyük bir heyecan ve zevkle yolculuğumuz
gerçekleşiyordu. Bir de dönüşü olmuştu bu yolculuğun ama doğaldır ki, ilk gidiş kadar heyecanı
kalmamıştı.
Bu trene ait onlarca öykü, onlarca anlatım dinledik. Hatta uzun yolculuklar içerisinde aşık
atışmaları vs. de işin farklı güzelliğiymiş. Neyse biz biraz daha yakın zamana dönelim. Uzun
yolculukların yerini otobüs, otomobil, kamyon vs. alınca trenin çok cazibesi kalmadı. Evet, seferleri
sürmekte olup, cazibesi azalan bir yolculuk şekline dönmüştü. Buna göre hem insanlar hem de
yöneticiler farklı cazibe alanları oluşturmak üzere kafa yormuş olmalılar ki, bölgenin turizm
merkezine dönüşme fırsatı ortaya çıkmaya başladı. Yani Kars ve Ardahan bölgesinde o kadar çok
turizm alanı vardı ki saymakla bitmez. Örneğin, Ani Harabeleri, Kars merkezdeki eski cami, köprü,
külliye, hastane ve askeri binaları, taş yapılar, Sarıkamış kayak merkezi ve eski taş yapılar, hanlar,
hamamlar. Ardahan bölgesine geçince Çıldır Gölü ve çevresi, Şeytan Kalesi, Kurtkale Vadisi ve
meyve bahçeleri, Sınır kapıları, Aşık Şenlik Anıtı ve mezarı, Damal Atatürk Silüeti, Yalnızçam kayak
tesisleri ve ormanları, Posof’un yeşil doğası, Göle’nin kaşar atölyeleri, Hanak ormanları, Ardahan
Kalesi ve taş yapı kongre merkezleri ve yerleşim alanları gibi onlarca turist çekebilecek alanlar.
Yukarıda saydığım onlarca turizm merkezi dikkate alındığından olsa gerek ki, turizm treni
oluşturma fikri ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte, turistik doğu ekspresi seferleri olup bölgeye farklı
bir turizm ivmesi kazandırmıştır. Ancak yeterli olmuş mudur? Tabi ki hayır. Yeterli olması için bu
tren yolunun mutlak olarak Çıldır ilçesine kadar uzatılması ve bu ekonomik canlılığın Çıldır ve
Ardahan geneline yansıtılması gerekmektedir.
Doğu Ekspresi, bölgeye muhteşem bir renk katacak, ekonomiyi canlandıracak, insanların yaşam
kalitesini daha da yükseltecektir. Kış aylarında Doğu Ekspresi ile Çıldır’a gelen yerli ve yabancı
turistler buz üzerinde halaylar çekecek, şarkılar, türküler söyleyecek, Eskimo usulü balık avlayacak,
avladıkları balıkları nefis doğal tere yağında kızarttıktan sonra midelerine indirecek, buz üstünde
yakılan semaver sobalarında demlenen tavşan kanı çaylarını yudumlayıp içlerini ısıtacak ve atlı
kızaklarla buz ve kar üstünde gezintiler yapacak ve akşamda bölgeye has yapılı otellerinde eğlenceli
akşam yemeğinin ardından günün yorgunluğunu çıkaracaklardır. İşte, Doğu Ekspresi’nin Çıldır için
böyle bir özelliği ve güzelliği vardır. Çıldır ve Çıldır’ı tanımak isteyen herkes için bu bilincin
geliştirilmesi gerekmektedir.

  • Bu yazı 8435 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum

  YAZARIN DİĞER YAZILARI

PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 26 1 3 68 20 81 +48
2 Fenerbahçe 30 25 1 4 79 25 79 +54
3 Trabzonspor 30 15 11 4 51 40 49 +11
4 Beşiktaş 30 14 12 4 40 36 46 +4
5 Kasımpaşa 30 12 11 7 53 55 43 -2
6 Başakşehir FK 30 12 12 6 38 35 42 +3
7 Çaykur Rizespor 30 12 12 6 36 47 42 -11
8 Antalyaspor 30 10 9 11 35 33 41 +2
9 Adana Demirspor 30 9 9 12 46 39 39 +7
10 Alanyaspor 30 9 9 12 38 42 39 -4
11 Sivasspor 30 9 10 11 36 43 38 -7
12 Samsunspor 30 10 14 6 35 41 36 -6
13 Kayserispor 30 10 11 9 36 43 36 -7
14 MKE Ankaragücü 30 7 11 12 36 39 33 -3
15 Hatayspor 30 7 11 12 36 40 33 -4
16 Konyaspor 30 7 11 12 31 42 33 -11
17 Gaziantep FK 30 8 15 7 34 44 31 -10
18 Fatih Karagümrük 30 7 14 9 34 38 30 -4
19 Pendikspor 30 7 15 8 34 61 29 -27
20 İstanbulspor 30 3 20 7 22 55 13 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 27 21 5 1 64 23 64 +41
2 Göztepe 27 17 5 5 45 15 56 +30
3 Sakaryaspor 27 13 6 8 41 28 47 +13
4 Çorum FK 27 13 8 6 44 28 45 +16
5 Kocaelispor 27 13 8 6 39 31 45 +8
6 Bodrumspor 27 12 7 8 35 19 44 +16
7 Boluspor 27 12 8 7 26 28 43 -2
8 Bandırmaspor 27 11 8 8 37 24 41 +13
9 Gençlerbirliği 27 10 7 10 31 26 40 +5
10 Erzurumspor FK 27 10 7 10 26 21 37 +5
11 Ümraniyespor 27 9 12 6 32 39 33 -7
12 Keçiörengücü 27 8 11 8 24 33 32 -9
13 Manisa FK 27 7 10 10 33 33 31 0
14 Şanlıurfaspor 27 6 12 9 23 30 27 -7
15 Tuzlaspor 27 7 14 6 26 43 27 -17
16 Adanaspor 27 8 16 3 21 40 27 -19
17 Altay 27 5 19 3 12 55 15 -43
18 Giresunspor 27 2 21 4 12 55 7 -43
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 29 21 4 4 66 24 67 +42
2 Van Spor FK 29 19 5 5 48 29 62 +19
3 Bucaspor 1928 29 17 3 9 42 18 60 +24
4 1461 Trabzon FK 29 16 6 7 54 30 55 +24
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 30 15 6 9 42 25 54 +17
6 Ankaraspor 30 13 6 11 38 26 50 +12
7 Ankara Demirspor 29 13 12 4 34 31 43 +3
8 Karacabey Belediye Spor 30 11 10 9 30 27 42 +3
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 29 12 13 4 33 29 40 +4
10 Diyarbekir Spor 29 11 11 7 32 29 40 +3
11 Hes İlaç Afyonspor 29 8 11 10 18 28 34 -10
12 Kırklarelispor 30 8 12 10 22 34 34 -12
13 Nazilli Belediyespor 30 10 13 7 35 49 34 -14
14 Altınordu 29 7 12 10 32 30 31 +2
15 Serik Belediyespor 30 7 13 10 23 33 31 -10
16 Zonguldak Kömürspor 29 7 15 7 28 48 25 -20
17 Kırşehir Futbol SK 30 5 19 6 27 57 21 -30
18 Bursaspor 29 5 16 8 22 48 20 -26
19 Adıyaman FK 29 3 21 5 19 50 14 -31
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 22 17 1 4 45 10 55 +35
2 Aliağa Futbol A.Ş. 23 16 0 7 40 11 55 +29
3 52 Orduspor FK 23 12 6 5 30 21 41 +9
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 23 11 6 6 28 19 39 +9
5 Edirnespor 22 10 8 4 35 22 34 +13
6 K.Çekmece Sinopspor 23 9 8 6 33 23 33 +10
7 İnegöl Kafkas GK 22 8 6 8 23 23 32 0
8 Artvin Hopaspor 22 8 7 7 29 20 31 +9
9 Mardin 1969 Spor 22 9 9 4 28 24 31 +4
10 Karabük İdmanyurdu Spor 22 8 10 4 20 31 28 -11
11 Talasgücü Belediyespor 23 8 13 2 24 36 26 -12
12 Gümüşhanespor 23 4 10 9 16 34 21 -18
13 Kırıkkalegücü FK 22 5 12 5 13 29 20 -16
14 Malatya Arguvanspor 22 2 16 4 9 35 10 -26
15 Tarsus İdman Yurdu 22 2 17 3 15 50 9 -35
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Antalyaspor vs MKE Ankaragücü
 03/04/2024 Başakşehir FK vs Beşiktaş
 03/04/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 03/04/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 03/04/2024 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 03/04/2024 İstanbulspor vs Çaykur Rizespor
 03/04/2024 Kayserispor vs Kasımpaşa
 03/04/2024 Konyaspor vs Trabzonspor
 03/04/2024 Samsunspor vs Pendikspor
 03/04/2024 Sivasspor vs Fatih Karagümrük
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 Keçiörengücü vs Çorum FK
 02/04/2024 Şanlıurfaspor vs Sakaryaspor
 02/04/2024 Boluspor vs Gençlerbirliği
 02/04/2024 Manisa FK vs Bodrum FK
 03/04/2024 Tuzlaspor vs Ümraniyespor
 03/04/2024 Adanaspor vs Eyüpspor
 03/04/2024 Altay vs Bandırmaspor
 03/04/2024 Kocaelispor vs Göztepe
 04/04/2024 Erzurumspor FK vs Giresunspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 Altınordu vs Esenler Erokspor
 23/03/2024 Ankara Demirspor vs Zonguldak Kömürspor
 23/03/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs 1461 Trabzon FK
 23/03/2024 Bursaspor vs Kırklarelispor
 23/03/2024 Nazilli Belediyespor vs Hes İlaç Afyonspor
 24/03/2024 Adıyaman FK vs Serik Belediyespor
 24/03/2024 Ankaraspor vs Diyarbekir Spor
 24/03/2024 Bucaspor 1928 vs Kırşehir Futbol SK
 24/03/2024 Karacabey Belediye Spor vs Van Spor FK
 24/03/2024 Bucaspor 1928 - Kırşehir Futbol SK Bucaspor 1928 ligde evindeki son 13 maçında hiç kaybetmedi  Bucaspor 1928 yenilmez
 24/03/2024 Adıyaman FK - Serik Belediyespor Adıyaman FK ligdeki son 14 maçında hiç kazanamadı  Serik Belediyespor yenilmez
 24/03/2024 Ankaraspor - Diyarbekir Spor Ankaraspor ligde evindeki son 15 maçında hiç kaybetmedi  Ankaraspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 İnegöl Kafkas GK vs 52 Orduspor FK
 23/03/2024 Kepezspor FAŞ vs Artvin Hopaspor
 24/03/2024 Aliağa Futbol A.Ş. vs Tarsus İdman Yurdu
 24/03/2024 Edirnespor vs K.Çekmece Sinopspor
 24/03/2024 Gümüşhanespor vs Mardin 1969 Spor
 24/03/2024 Karabük İdmanyurdu Spor vs Talasgücü Belediyespor
 24/03/2024 Kırıkkalegücü FK vs Malatya Arguvanspor
HABER ARŞİVİ
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
GAZETEMİZ
YUKARI