Prof. Dr. Ramazan KORKMAZ
  Güncelleme: 24-11-2020 09:03:00   29-10-2020 19:17:00

Cumhuriyetimiz Turnalarınİnsan Olmaya Geldim

Nimri Dede, büyük Anadolu bilgelerinden biri idi; Keban'ın  Nimri  Köyünde yaşadı ve öldü. Söyledikleri bir faninin ömrünü aşan derinliğe  ve zenginliğe  sahipti; ilim dünyamız bu büyük değere bigâne kaldı. Eskiden Araptan ve Farstan daha sonra da Batıdan ezberlediklerini  tekrar etmeyi marifet sayan şanlı ilim dünyamız (!), Varoluşçuların defterini bir kıtayla düren Nimri Dede'ye hala erişebilmiş değil;

                "Süregeldim aşk meyini içerek 
                Her bir akı karasından  seçerek
                Varlık dağlarını delip geçerek
                 Düzde ben bir insan olmaya geldim"
İnsan, sanıldığı gibi olmuş- bitmiş bir varlık değil, olması gereken bir varlıktır. İnsan olmak için  varlığın engelleyici tuzaklarına düşmemek; yani varlığımız  ile özümüz arasına dünyalık nesneleri yığmamamız gerekiyor; zira bu nesneler/şeyler zamanla özü kuşatır, istila eder; varlığımız/sözümüz, özümüze erişemez hale gelir ve özümüz çürür; Sivaslı Noksani'nin "Özü çürük imiş duyduk sonradan" dizesi, böylesine bir olmamışlığa, taşlaşmaya ve çürümeye yapılan sitemli bir göndermedir. 
İnsan olmak, hakkı ve adaleti bilmeyi, işlemeyi;  iyiyi ve kötüyü, haramı ve helali ayırt etmeyi, yani akı karadan seçmeyi ama 'her bir akı karasından -bir defa değil  -her an/sürekli- seç'meyi gerekser; böyle bir insan, kendi varlığından varoluşunu seçecek, kuracak ve geliştirecek yetkede, farkındalıkta bir insandır; kendisi ve diğer varolanlar hakkında düşünebilecek, eyleyebilecek ve tasarrufta bulunabilecektir; böylesi farkındalık düzeyine  erişmiş olmayı bazı düşünürler 'dasein'' sözüyle ifâde eder. Aciz bir kul psikolojisinden kendisi ve tüm varolanlar için ' her bir  akı karasından seçebilen' donanımdaki bir bireye dönüşmek, insan olmanın; daha önemlisi düzgün bir insan olmanın en önemli aşamalarından biridir. Böylesine 'düzgün insan'lardan kurulu bir toplumda;  insanların gözlerinin içine bakarak yalan söyleyemezsiniz, haksızlık yapamazsınız ve haram yiyemezsiniz; bu tür insanlar, yalnış yaptığınızda karşınızda durur ve sizi bir deniz feneri gibi doğruya, hakikate  davet -bazen icbar-  eder. Ne var ki, düzgün bir insan; içi boşaltılmış sözlerle, düşünce kusmuğu sloganlarla  ve sürü kenetleşmesiyle olmuyor; çaba ve cehd istiyor; "İkilik  kirini içimden atıp/ Özde ben bir insan olmaya geldim. Taht kuralı ariflerin gönlüne/ Sözde ben  bir insan olmaya geldim"
Özde/özü doğru ve sözde/sözü doğru bir insan olmak için; öncelikle ikilik kirini içinden atması, arınması şarttır; içimizdeki ikilik kir''i, insanî zaaflarla ruhumuzu aşağılara çeken ve özümüze prangalar vurmaya kalkan  bütün olumsuzluklar bütünüdür; insanı taşlaştırır. Lakin ikilik kirini içimizden söküp atmak da tek başına yetmez ; bir yola girmek ve bir yolu yürümek de lazımdır; bu yol da ışıklı hayatların aydınlattığı ariflerin/ sadıkların/ enbiyanın yoludur; denenmiş, sahih, emin yol...

Toplumları var edecek ve yaşatacak şey; çıkarlarından daha önemli değerlerin olduğunu bilen, düzgün, kişilik sahibi bireylerin yetişmesine bağlıdır; zira özü eğri/çürük insanlarla -ünvanları, makamları ne olursa olsun- bir yere varılması, nihai başarı elde edilmesi imkansızdır.  
Dünya malı/varlık, çoğu zaman oltanın ucundaki yem gibi, insanı tora/tuzağa çeker ve bütün özünü çürütecek  süreçleri başlatabilir. Bu yüzden insan  olmak için, varlığın bu engelleyici yönüne kanmamak ve tuzaklanmış  varlık dağlarını kararlılıkla  delip geçmek gerekiyor.
Elbette bütün bunlar da aşk ile olmalıdır; "Süregeldim aşk  meyini içerek" dizesi, dünyanın aşk üzre döndüğüne işaret eder. Zira Koca Yunus,  "Aşkı olmayan gönül misali taşa benzer" der ve devam eder "Taş gönülde ne biter/ Dilinde ağu tüter/ Nice yumuşak söylese/ Sözü savaşa benzer. " Yunus Emre, aşkın terbiye etmediği bir gönlün  duyarsızlaşacağını yani taşlaşacağını; ne kadar yumuşak/ kibar konuşmaya çalışsa yine de sözüyle  herkesle savaşacağını, söyler. Gönlü taşlaşmış biri, aslında varlığın özüne, hayatın kendisine yabancıdır, düşmandır. Böylesine atık bir postülata dönüşmüş biri; asık surat, çatık kaş ve cehennemleşen yüzüyle  hayata yüktür. 
Aşk , eriştirici ve dönüştürücü bir değer olarak insanı kendi ile, dünya ile yüzleştirir ve sınırlarını  keşfetmeyi öğretirken; gönlü de yumuşatır  dolayısıyla sözü ve eylemleri daha insanî bir edaya  büründürür; bu oluş 'süregel/en' bir devamlılığa sahiptir. İrfan kültürümüzde  iyliğin ve oluşun sürekliliği makbuldür; konjonktür duruşlar, yasak savma kabilinden çözümler ve kişiliksiz   sevinçlere iltifat edilmez.   Bu yüzden Nimri Dede "özde  insan olma"yı,  varoluşun temel amacı ve ana hamlesi sayar.
İrfan kültürümüzün bu duru kaynakları anlaşılmadan, bir Türk felsefesinden bahsetmek hemen hemen imkansızdır... 
Üzerinde yaşadığımız toprakların rüyasını gören nesiller yetiştirmeden, nitelikli bir kalkınma hamlesi yapamayacağımız gibi o topraklara ilanihaye sahip olmanız da mümkün değildir. Yapmamız gereken tek şey, memleketimizde "el gibi dolaşma/dan" arı ve duru pınarlarımızdan ruhumuzu kandırmak ve dünyaya, dünyanın birikimiyle  bu büyük değerleri anlatmaktır. Unutulmamalı ki, kendisi ol/a/mayan insanlar ve toplumlar  asla başkası da olamazlar; zira milliyet gibi insanlık da olmuş bitmiş bir şey değil; sürekli olan, olması gereken bir şeydir/fenomendir. Koca Yunus "Her dem yeniden doğarız/ Bizden kim usanası " derken, aslında Nimri Dede'nin "olmaya gelmiş" insanına ait ruh kodlarına da vurgu yapar.  
Milli Eğitim Bakanlığı, pek çok lüzumsuz ezber bilgi yerine; çocuklarımızı, irfan kültürümüzün bu duru ve temiz kaynakları ile bir an önce buluşturmalıdır...
Zira bu kaynaklar, Antheus'un toprağı gibidir; onunla  temas eden herkesi yeniden doğuracaktır...

( Not: Nimri Dede'nin şiirleri, Prof. Dr. Ahmet BURAN'ın  büyük gayretiyle  kitaplaşmıştır (Manas Yayıncılık); kendisine teşekkür ediyoruz. )

  • Bu yazı 11996 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum

  YAZARIN DİĞER YAZILARI

PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 26 1 3 68 20 81 +48
2 Fenerbahçe 30 25 1 4 79 25 79 +54
3 Trabzonspor 30 15 11 4 51 40 49 +11
4 Beşiktaş 30 14 12 4 40 36 46 +4
5 Kasımpaşa 30 12 11 7 53 55 43 -2
6 Başakşehir FK 30 12 12 6 38 35 42 +3
7 Çaykur Rizespor 30 12 12 6 36 47 42 -11
8 Antalyaspor 30 10 9 11 35 33 41 +2
9 Adana Demirspor 30 9 9 12 46 39 39 +7
10 Alanyaspor 30 9 9 12 38 42 39 -4
11 Sivasspor 30 9 10 11 36 43 38 -7
12 Samsunspor 30 10 14 6 35 41 36 -6
13 Kayserispor 30 10 11 9 36 43 36 -7
14 MKE Ankaragücü 30 7 11 12 36 39 33 -3
15 Hatayspor 30 7 11 12 36 40 33 -4
16 Konyaspor 30 7 11 12 31 42 33 -11
17 Gaziantep FK 30 8 15 7 34 44 31 -10
18 Fatih Karagümrük 30 7 14 9 34 38 30 -4
19 Pendikspor 30 7 15 8 34 61 29 -27
20 İstanbulspor 30 3 20 7 22 55 13 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 27 21 5 1 64 23 64 +41
2 Göztepe 27 17 5 5 45 15 56 +30
3 Sakaryaspor 27 13 6 8 41 28 47 +13
4 Çorum FK 27 13 8 6 44 28 45 +16
5 Kocaelispor 27 13 8 6 39 31 45 +8
6 Bodrumspor 27 12 7 8 35 19 44 +16
7 Boluspor 27 12 8 7 26 28 43 -2
8 Bandırmaspor 27 11 8 8 37 24 41 +13
9 Gençlerbirliği 27 10 7 10 31 26 40 +5
10 Erzurumspor FK 27 10 7 10 26 21 37 +5
11 Ümraniyespor 27 9 12 6 32 39 33 -7
12 Keçiörengücü 27 8 11 8 24 33 32 -9
13 Manisa FK 27 7 10 10 33 33 31 0
14 Şanlıurfaspor 27 6 12 9 23 30 27 -7
15 Tuzlaspor 27 7 14 6 26 43 27 -17
16 Adanaspor 27 8 16 3 21 40 27 -19
17 Altay 27 5 19 3 12 55 15 -43
18 Giresunspor 27 2 21 4 12 55 7 -43
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 29 21 4 4 66 24 67 +42
2 Van Spor FK 29 19 5 5 48 29 62 +19
3 Bucaspor 1928 29 17 3 9 42 18 60 +24
4 1461 Trabzon FK 29 16 6 7 54 30 55 +24
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 30 15 6 9 42 25 54 +17
6 Ankaraspor 30 13 6 11 38 26 50 +12
7 Ankara Demirspor 29 13 12 4 34 31 43 +3
8 Karacabey Belediye Spor 30 11 10 9 30 27 42 +3
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 29 12 13 4 33 29 40 +4
10 Diyarbekir Spor 29 11 11 7 32 29 40 +3
11 Hes İlaç Afyonspor 29 8 11 10 18 28 34 -10
12 Kırklarelispor 30 8 12 10 22 34 34 -12
13 Nazilli Belediyespor 30 10 13 7 35 49 34 -14
14 Altınordu 29 7 12 10 32 30 31 +2
15 Serik Belediyespor 30 7 13 10 23 33 31 -10
16 Zonguldak Kömürspor 29 7 15 7 28 48 25 -20
17 Kırşehir Futbol SK 30 5 19 6 27 57 21 -30
18 Bursaspor 29 5 16 8 22 48 20 -26
19 Adıyaman FK 29 3 21 5 19 50 14 -31
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 22 17 1 4 45 10 55 +35
2 Aliağa Futbol A.Ş. 23 16 0 7 40 11 55 +29
3 52 Orduspor FK 23 12 6 5 30 21 41 +9
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 23 11 6 6 28 19 39 +9
5 Edirnespor 22 10 8 4 35 22 34 +13
6 K.Çekmece Sinopspor 23 9 8 6 33 23 33 +10
7 İnegöl Kafkas GK 22 8 6 8 23 23 32 0
8 Artvin Hopaspor 22 8 7 7 29 20 31 +9
9 Mardin 1969 Spor 22 9 9 4 28 24 31 +4
10 Karabük İdmanyurdu Spor 22 8 10 4 20 31 28 -11
11 Talasgücü Belediyespor 23 8 13 2 24 36 26 -12
12 Gümüşhanespor 23 4 10 9 16 34 21 -18
13 Kırıkkalegücü FK 22 5 12 5 13 29 20 -16
14 Malatya Arguvanspor 22 2 16 4 9 35 10 -26
15 Tarsus İdman Yurdu 22 2 17 3 15 50 9 -35
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Antalyaspor vs MKE Ankaragücü
 03/04/2024 Başakşehir FK vs Beşiktaş
 03/04/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 03/04/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 03/04/2024 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 03/04/2024 İstanbulspor vs Çaykur Rizespor
 03/04/2024 Kayserispor vs Kasımpaşa
 03/04/2024 Konyaspor vs Trabzonspor
 03/04/2024 Samsunspor vs Pendikspor
 03/04/2024 Sivasspor vs Fatih Karagümrük
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 Keçiörengücü vs Çorum FK
 02/04/2024 Şanlıurfaspor vs Sakaryaspor
 02/04/2024 Boluspor vs Gençlerbirliği
 02/04/2024 Manisa FK vs Bodrum FK
 03/04/2024 Tuzlaspor vs Ümraniyespor
 03/04/2024 Adanaspor vs Eyüpspor
 03/04/2024 Altay vs Bandırmaspor
 03/04/2024 Kocaelispor vs Göztepe
 04/04/2024 Erzurumspor FK vs Giresunspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 Altınordu vs Esenler Erokspor
 23/03/2024 Ankara Demirspor vs Zonguldak Kömürspor
 23/03/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs 1461 Trabzon FK
 23/03/2024 Bursaspor vs Kırklarelispor
 23/03/2024 Nazilli Belediyespor vs Hes İlaç Afyonspor
 24/03/2024 Adıyaman FK vs Serik Belediyespor
 24/03/2024 Ankaraspor vs Diyarbekir Spor
 24/03/2024 Bucaspor 1928 vs Kırşehir Futbol SK
 24/03/2024 Karacabey Belediye Spor vs Van Spor FK
 24/03/2024 Bucaspor 1928 - Kırşehir Futbol SK Bucaspor 1928 ligde evindeki son 13 maçında hiç kaybetmedi  Bucaspor 1928 yenilmez
 24/03/2024 Adıyaman FK - Serik Belediyespor Adıyaman FK ligdeki son 14 maçında hiç kazanamadı  Serik Belediyespor yenilmez
 24/03/2024 Ankaraspor - Diyarbekir Spor Ankaraspor ligde evindeki son 15 maçında hiç kaybetmedi  Ankaraspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 İnegöl Kafkas GK vs 52 Orduspor FK
 23/03/2024 Kepezspor FAŞ vs Artvin Hopaspor
 24/03/2024 Aliağa Futbol A.Ş. vs Tarsus İdman Yurdu
 24/03/2024 Edirnespor vs K.Çekmece Sinopspor
 24/03/2024 Gümüşhanespor vs Mardin 1969 Spor
 24/03/2024 Karabük İdmanyurdu Spor vs Talasgücü Belediyespor
 24/03/2024 Kırıkkalegücü FK vs Malatya Arguvanspor
HABER ARŞİVİ
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
GAZETEMİZ
YUKARI