Necmettin Aslan
  22-10-2023 15:54:00

İstanbul daki Bizans Tılsımları

Bugün ki yazımda sizlere İstanbul daki Bizans Tılsım larından bahsetmek istiyorum.

Bizans imparatorları, İstanbul'u istilalardan, kötülüklerden, salgın hastalıklardan korumak için, farklı dönemlerde farklı noktalara tam 15 anıt dikmiş. Tılsımlı olduğu düşünülen anıtların her birinin ayrı hikayesi var. Efsanelerin anlattığına göre hepsi de bulunduğu yerleri korumuş.

Bazılarının zaman içinde yok olduğu, bazılarının ise yalnızca bir efsaneden ibaret olduğu düşünülüyor. Yazıyı okuyunca, çoğunun önünden her gün geçtiğinizi fark edeceksiniz. Sultanahmet ve Beyazıt meydanları arasında uzanan Divan Yolu'nun kenarında duran Çemberlitaş sütunu, İstanbul'da dikilen ilk sütun. Roma İmparatorluğu'nun hızla yayıldığı sırada, Frigya'dan alınıp Roma'daki Apollo Tapınağı'nın önüne dikilmiş. I. Konstantinus, İstanbul'u yeniden inşa ederken sütunu MS 330 yılında şu an bulunduğu yere dikmiş. Üzerine kendi heykelini eklemeyi de unutmamış. Çemberlitaş'ın üzerinde haç ve Apollon süslemeleri bir arada bulunur. Bu durum, I. Konstantinus'un Hıristiyan olmakla birlikte antik çağlardan tümüyle kopmadığını gösteriyor. Çemberlitaş'ın hanedanı kötülüklerden ve felaketlerden koruduğuna inanılırdı.

Bulunduğu mahalleye adını veren Kıztaşı, bir diğer tılsımlı anıt. Fatih Saraçhane'deki sütun, Büyük Pozantin'in kızının mezarı üzerine diktirilmiş. İmparator kızını yılanlardan, çıyanlardan ve karıncalardan korumak amacıyla yaptırmış Kıztaşı'nı. Anıt şu anda restorasyonda bulunuyor. Ancak yine de görmek mümkün.

Arcadius Sütunu, eski ismiyle Avratpazarı, yeni haliyle Cerrahpaşa'da bulunuyor. Bin parça beyaz mermerden yapılmış, merdivenli ve yüksek bir sütun. Hakkında farklı zamanlarda farklı efsaneler yaratılmış. Evliya Çelebi Seyahatname'sinde, tepesindeki peri yüzlü heykelin yılda bir defa feryat kopardığında, havadaki kuşların yere düştüğünü ve halkın bu kuşları toplayıp yediğini anlatmış. Giovanni Scognamillo ise 16. yüzyılda İstanbul'a gelen Hans Dernschwam'a anlatılanları aktarıyor: "Yıllar önce Avratpazarı'ndaki büyük bir kuleden denize doğru binlerce yılan fırlamış. Bu yılanlardan bir tanesi herkesin görebileceği şekilde çok büyükmüş. Burada bahsedilen kulenin Arcadius Sütunu olduğu düşünülüyor."

SİNEKSAVAR SÜTUN

Üstünde pek çok tılsımlı olduğuna inanılan heykel bulunan Altımermerli Sütun, Kocamustafapaşa'da. Eski bilginler tarafından altı mermerden yapıldığı biliniyor. Horoz, sinek, leylek ve kurt sembolleri bulunan heykelin her sembolü farklı bir işe yarıyor. Sinek sayesinde şehre sineklerin girmediği, horozların yirmi dört saatte bir öttüğü ve tüm horozlara önderlik ettiği düşünülürmüş. Kurt sayesinde İstanbul'daki tüm koyun sürüleri çobansız gezer, tüm gün otlayıp eksiksiz olarak ağıllara geri dönermiş. Leylek yılda iki defa kanat çırpar, birincide şehre leylekler gelir, ikincide ise gidermiş.

Sultanahmet'teki Burma Sütun, üzerindeki üç başlı ejderha sayesinde şehri yılanlardan korurmuş. Eski minyatürlerde tüm başlar eksiksiz görülüyor. Ancak efsaneye göre; bir gün bir yeniçeri, yanlışlıkla başlardan birini kırmış. Onun yüzünden şehirde o zamana kadar görülmemiş bir akrep istilası yaşanmış. Evliya Çelebi'nin yazdıklarına göreyse, eserin batıya bakan başını 2. Selim mücevherli bozdoğanıyla vurup kırdığı için şehrin batısında yılanlar belirmiş

DÖRT MELEK, DÖRT TILSIM

Ayasofya müzesinin içinde de tılsımlı bir anıt var: Üzerinde Azrail, Cebrail, İsrafil ve Mikail kabartmaları bulunan dört sütunlu anıt. Cebrail kanat çırpıp bağırınca doğuda bolluk, İsrafil kanat çırpınca batıda kıtlık yaşanırmış. Mikail kanat çırpınca kuzeyden bir kahraman çıkar, Azrail kanat çırpınca tüm dünyada veba salgını olurmuş.

İstanbul depremleri de tılsımlı anıtların dikilmesine sebep olmuş. Atmeydanı'ndaki Örme Sütun, üçyüz bin taşın bir araya getirilmesiyle yapılmış. Tepesinde çok büyük bir mıknatıs olduğuna inanılan anıtın, mıknatıs sayesinde şehri depremlerden koruduğu düşünülüyordu. Evliya Çelebi'nin verdiği bilgiler ise şöyle: Konstantinus, hükmü altındaki padişahlardan ellerindeki kalelerin ve büyük şehirlerin sayısı kadar renk renk taşlar istetmiş. Üç kere yüzer bin taş gelince Atmeydanı'ndaki alana dağlar gibi yığılmış. İyi bir mimarbaşı tarafından ortaya dikilen tılsımlı bir demir milin dört tarafına dökülen taşların tam tepesine de hamam kubbesi kadar bir mıknatıs konmuş. Bu mıknatıs sayesinde demir mil çekilmiş. Etrafı renk renk taşlardan oluşmuş bu kule sayesinde şehir depremlerden korunurmuş. Kuleyi inşa eden Uryarin isimli bir mimardır. Kendisi Ayasofya'yı yapan Ağranos Mimar'ın oğludur ve kulenin ortasındaki milin tam dibine gömülüdür.

 

  • Bu yazı 19984 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum

  YAZARIN DİĞER YAZILARI

PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 32 26 1 5 82 31 83 +51
2 Fenerbahçe 32 23 3 6 80 32 75 +48
3 Samsunspor 33 17 10 6 50 38 57 +12
4 Beşiktaş 32 15 7 10 49 32 55 +17
5 Başakşehir FK 32 15 11 6 54 45 51 +9
6 Eyüpspor 33 14 11 8 49 41 50 +8
7 Göztepe 32 12 10 10 53 40 46 +13
8 Trabzonspor 32 12 10 10 53 40 46 +13
9 Kasımpaşa 32 10 9 13 54 56 43 -2
10 Konyaspor 33 12 14 7 41 45 43 -4
11 Antalyaspor 32 12 13 7 35 55 43 -20
12 Gaziantep FK 32 12 14 6 41 45 42 -4
13 Kayserispor 32 10 11 11 40 50 41 -10
14 Çaykur Rizespor 32 12 16 4 38 50 40 -12
15 Alanyaspor 32 9 15 8 37 48 35 -11
16 Sivasspor 33 9 17 7 44 57 34 -13
17 Bodrum FK 32 9 16 7 24 37 34 -13
18 Hatayspor 32 4 21 7 35 66 19 -31
19 Adana Demirspor 32 2 26 4 28 79 2 -51
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 37 20 8 9 64 40 69 +24
2 Gençlerbirliği 37 18 8 11 52 34 65 +18
3 Fatih Karagümrük 37 18 10 9 53 35 63 +18
4 İstanbulspor 37 19 14 4 64 38 61 +26
5 Erzurumspor FK 37 18 12 7 52 31 61 +21
6 Bandırmaspor 37 16 8 13 50 44 61 +6
7 Iğdır FK 37 16 11 10 56 31 58 +25
8 Boluspor 37 16 11 10 59 40 58 +19
9 Amed SK 37 14 8 15 43 33 57 +10
10 Çorum FK 37 14 11 12 49 42 54 +7
11 Ümraniyespor 37 14 12 11 48 41 53 +7
12 Esenler Erokspor 37 13 11 13 53 48 52 +5
13 Keçiörengücü 37 14 14 9 59 49 51 +10
14 Pendikspor 37 13 15 9 44 49 48 -5
15 Sakaryaspor 37 12 13 12 46 54 48 -8
16 MKE Ankaragücü 37 13 18 6 47 48 45 -1
17 Manisa FK 37 13 18 6 49 52 45 -3
18 Şanlıurfaspor 37 11 19 7 45 54 40 -9
19 Adanaspor 37 7 21 9 32 68 30 -36
20 Yeni Malatyaspor 37 0 37 0 14 148 21 -134
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 09/05/2025 Başakşehir FK vs Fenerbahçe
 09/05/2025 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 10/05/2025 Eyüpspor vs Kasımpaşa
 10/05/2025 Konyaspor vs Çaykur Rizespor
 10/05/2025 Trabzonspor vs Galatasaray
 11/05/2025 Sivasspor vs Bodrum FK
 11/05/2025 Beşiktaş vs Adana Demirspor
 11/05/2025 Göztepe vs Hatayspor
 12/05/2025 Kayserispor vs Antalyaspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 10/05/2025 Adanaspor vs Boluspor
 10/05/2025 Bandırmaspor vs Pendikspor
 10/05/2025 Fatih Karagümrük vs Iğdır FK
 10/05/2025 İstanbulspor vs Çorum FK
 10/05/2025 MKE Ankaragücü vs Amed SK
 10/05/2025 Sakaryaspor vs Esenler Erokspor
 10/05/2025 Şanlıurfaspor vs Erzurumspor FK
 10/05/2025 Ümraniyespor vs Manisa FK
 10/05/2025 Yeni Malatyaspor vs Gençlerbirliği
 11/05/2025 Kocaelispor vs Keçiörengücü
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/05/2025 Batman Petrolspor 2 - 0 24Erzincanspor
 03/05/2025 İskenderunspor A.Ş. 0 - 1 Sarıyer
 03/05/2025 Karaköprü Belediyespor 5 - 1 Isparta 32 Spor
 03/05/2025 Beykoz Anadolu 1 - 2 GMG Kastamonuspor
 03/05/2025 Adana 01 Futbol Kulübü 4 - 2 İnegölspor
 03/05/2025 Fethiyespor 0 - 4 Sincan Belediye Ankaraspor
 03/05/2025 Altınordu 3 - 0 Afyonspor Kulübü
 03/05/2025 Altay 3 - 0 Kırklarelispor
 02/05/2025 1461 Trabzon FK 0 - 0 Kepezspor FAŞ
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/04/2025 Artvin Hopaspor 7 - 2 Bulvarspor
 26/04/2025 Muş Spor Kulübü 3 - 0 Anadolu Üniversitesi
 26/04/2025 23 Elazığ Futbol Kulübü 1 - 1 Kuşadasıspor
 26/04/2025 Bornova 1877 1 - 0 Kırşehir Futbol SK
 26/04/2025 Karşıyaka 2 - 0 Bursaspor
 26/04/2025 Tokat Bld Plevnespor 3 - 1 Silifke Belediye Spor
 26/04/2025 Düzcespor 2 - 2 Belediye Kütahyaspor
 26/04/2025 Ergene Velimeşe 2 - 1 Kahramanmaraşspor
HABER ARŞİVİ
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
YUKARI