Necmettin Aslan
  Güncelleme: 02-10-2022 20:23:00   02-10-2022 20:06:00

İstanbul da Tarih İçerisinde Tarih Aksaray

Yazılarımda Güzel İstanbul un semtlerin anlatmaya devam ediyoruz. Buyazıda sizlere İstanbul Aksaray ı anlatmaya çalışacağız.

Aksaray bir zamanlar Bizans’ın en önemli meydanlarından biri olan Bovis Forum’un olduğu yerde kurulmuş, bugünkü adını ise Fatih Sultan Mehmed’in sadrazamı İshak Paşa’nın XV. yüzyılda Anadolu’dan getirip buraya yerleştirdiği Aksaraylılar’dan almış. 1918 yılında Fatih’te çıkan korkunç yangından sonra hayatta kalanlar Tayyare (HarikzedeganApartmanı’na yerleştirilmişler. 124 daire ile 25 dükkandan oluşan ve Kemaleddin Bey tarafından tasarlanan bu kompleks İstanbul’da yapılan ilk betonarme bina olma özelliğini taşıyor. Günümüzde ise Crowne Plaza Hoteli’ne ev sahipliği yapıyor.

Beyazıt tarafına doğru yürüdüğünüzde İstanbul Üniversitesi Edebiyat ve Fen Fakültesi olan Avusturya tarzı bir yapı göreceksiniz. Bina 1942 ve 1944 yılları arasında Sedad Hakkı Eldem ve Emin Onat tarafından yapılmış. Eldem’in Zeyrek’teki ödüllü SSK binalarını da yaptığını hatırlatalım.

Laleli Camii
2009’da restore edilen, taş ve tuğla kullanılarak yapılmış bu zarif cami külliyesi, Sultan III. Mustafa (1757-74) için 1759-1763 yılları arasında Mehmed Tahir Ağa tarafından barok üslubunda inşa edilmiş. İstanbul’da külliyesiyle yapılan son camidir Laleli, bu tarihten sonra inşa edilen camiler için külliye binaları yapılmamış. Laleli külliyesinden sebil ve imaret hala ayakta. Bugüne ulaşabilen türbede ise III. Murad ve oğlu III. Selim yatıyor. Restore edilmiş Büyük Taş Hanı ya da diğer adıyla Çukur Çeşme Hanı’nın da cami külliyesine ait olduğu düşünülüyor. Fethi Bey Caddesi’ndeki köşede yer alan han, 1980’li yılların sonuna kadar kereste deposu olarak kullanılmış. Geçirdiği özenli restorasyondan sonra geri kazanılan han şimdilerde hoş bir kahveye ev sahipliği yapıyor. İçilen çayın tadı da, hışırdayan yaprağın sesi de bir başka. Bir yokuşun üstündeki Laleli Camii’nin zemininde kıyafet satan birçok dükkan yer alıyor. Türbenin dış duvarlarındaki kuş evleri dikkat çekici. Cami özellikle akşam ışıklandırıldığında muhteşem gözüküyor.

Koca Ragıp Paşa Kütüphanesi
III. Mustafa’nın bilge veziri Koca Ragıp Paşa için 1762 yılında yapılan bu komplekse Mehmed Tahir Ağa’nın eli değmiş. Aynı zamanda bir şair olan Ragıp Paşa şehrin çeşmelerini süsleyen pek çok beyit yazmış. En büyük sadrazamlardan biri olarak kabul edilen Paşa, kütüphanenin avlusunda yatıyor. 1999 depreminde zarar gördüğü için türbesi ziyarete kapalı.

Bodrum Camii (Myrelaion Kilisesi)
920 ve 922 yılları arasında İmparator I. Romanus Lecapenus’un (920-44) sarayının yanında inşa edilmiş bu küçük, şirin kilise. Muhtemelen imparatorun eşi Theophano, kiliseyi bir manastıra dönüştürmüş ve hayatının son günlerini burada geçirmiş.  Bina XV. yüzyılda Mesih Ali Paşa tarafından camiye çevrilmiş. Bizanslı Paleolog Hanedanı’ndan gelen Mesih Ali Paşa aynı zamanda 1479’da başarısızlıkla sonuçlanan Rodos saldırısının da mimarı. Cami “Bodrum” adını, altında bulunan ve caminin yüksekliğinin komşu binalarla eşit olmasını sağlayan mahzenden almış.

Valide Sultan Camii
Trafiği yoğun Ordu Caddesi ve Atatürk Bulvarı’nın çevrelediği Valide Sultan CamiiII. Mahmud’un eşi ve Sultan Abdülaziz’in annesi Pertevniyal Valide Sultan için 1871’de yapılmış. Planının Sarkis ve Agop Balyan tarafından çizildiği, mimarının ise İtalyan Montani olduğu sanılıyor. Neogotik tarzda yapılan ve ön yüzündeki süslemelerle dikkati çeken bu muhteşem yapı, klasik cami üslubundan oldukça farklı yapılmış. Küçük olmakla beraber yüksek kubbesi, tek şerefeli iki geniş minaresi, geniş iç mekanı dikkat çeken özelliklerinden bazıları. Bunların yanısıra, altın yaldız ve mavi renklerin kullanıldığı iç dekorasyonu takdiri fazlasıyla hak ediyor. Aksaray tarafındaki kapısı ise Osmanlı taş oymacılık sanatının nadide örneklerinden biri. Çeşme, kütüphane ve valide sultan için yapılan türbe külliyenin diğer yapıları. 2009 yılında restorasyondan geçen cami, yoğun trafikten çok etkileniyor. Bu muhteşem eseri gördüğünüzde “başka bir ülkede olsa nasıl korunurdu, etrafına böyle yollar yapılır mıydı?” diye düşünmeden edemiyorsunuz. Valide Sultan’ın adını taşıyan Atatürk Bulvarı’ndaki Pertevniyal Lisesi 1872’de inşa edilmiş bir binada eğitim veriyor.

Murad Paşa Camii
Cami sıklıkla gözardı edilir, önünden günün hızlı temposu içinde geçenler farketmezler bile. Adnan Menderes tarafından, tarihi şehrin ortasına yapılan Vatan ve Millet isimleri verilen geniş caddelerin arasına sıkışmıştır. Cami 1473 yılında, fetihten tam 20 yıl sonra inşa edilmiş. Girişinin üstündeki harika yazıtların, Topkapı Sarayı giriş kapısının hatlarını da yapan usta hattat Ali Sofi’ye ait olduğu sanılıyor. İçerisi dışarıdan görüldüğünden daha da geniş.

Fenari İsa Camii (Konstantin Lips Kilisesi)
Alışılmamış bir isimle karşı karşıyayız! Konstantin Lips isimli kişi gerçekten yaşamış ve İmparator Bilge Leo (886-912) ve Konstantin Porphyrogenitus (913-59) zamanında sarayda çalışmış. Beş yarım kubbeli kilise Vatan Caddesi üzerinde yer alıyor. Theotokos Panachrantos’a, (Tanrı’nın Kusursuz Annesi) adanmış ve 907 yılında yapılmış. Kiliseyi diğerlerinden ayıran en büyük özellik dört şapele sahip olması. VIII. Michael Palaeologus’un (1259-82) eşi İmparatoriçe Theodora hemen yanda, kiliseye bitişik bir kilise daha inşa ettirmiş. Vaftizci Yahya Kilisesi’nin üç yarım kubbesinden biri Konstantin Lips Kilisesi’nden alınmış. Hepsi bir araya geldiğinde iki kilise ve yedi yarım kubbeden günümüze kalan altı yarım kubbe olağan dışı bir görüntü sergiliyor. Kilise XV. yüzyılda Fenari Ali Efendi tarafından derviş tekkesine dönüştürülmüş ve daha sonra da zamanın tanınmış ve saygın hocalarından Şeyh İsa tarafından kullanılmış. “Fenari İsa” adı bu iki din bilginine ithafen verilmiştir. İstanbul'un bu güzel semti bir dönem de Langa bostanları olarak anılmış ve Fetih ten sonra yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. 

  • Bu yazı 9119 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum

  YAZARIN DİĞER YAZILARI

PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 26 1 3 68 20 81 +48
2 Fenerbahçe 30 25 1 4 79 25 79 +54
3 Trabzonspor 30 15 11 4 51 40 49 +11
4 Beşiktaş 30 14 12 4 40 36 46 +4
5 Kasımpaşa 30 12 11 7 53 55 43 -2
6 Başakşehir FK 30 12 12 6 38 35 42 +3
7 Çaykur Rizespor 30 12 12 6 36 47 42 -11
8 Antalyaspor 30 10 9 11 35 33 41 +2
9 Adana Demirspor 30 9 9 12 46 39 39 +7
10 Alanyaspor 30 9 9 12 38 42 39 -4
11 Sivasspor 30 9 10 11 36 43 38 -7
12 Samsunspor 30 10 14 6 35 41 36 -6
13 Kayserispor 30 10 11 9 36 43 36 -7
14 MKE Ankaragücü 30 7 11 12 36 39 33 -3
15 Hatayspor 30 7 11 12 36 40 33 -4
16 Konyaspor 30 7 11 12 31 42 33 -11
17 Gaziantep FK 30 8 15 7 34 44 31 -10
18 Fatih Karagümrük 30 7 14 9 34 38 30 -4
19 Pendikspor 30 7 15 8 34 61 29 -27
20 İstanbulspor 30 3 20 7 22 55 13 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 27 21 5 1 64 23 64 +41
2 Göztepe 27 17 5 5 45 15 56 +30
3 Sakaryaspor 27 13 6 8 41 28 47 +13
4 Çorum FK 27 13 8 6 44 28 45 +16
5 Kocaelispor 27 13 8 6 39 31 45 +8
6 Bodrumspor 27 12 7 8 35 19 44 +16
7 Boluspor 27 12 8 7 26 28 43 -2
8 Bandırmaspor 27 11 8 8 37 24 41 +13
9 Gençlerbirliği 27 10 7 10 31 26 40 +5
10 Erzurumspor FK 27 10 7 10 26 21 37 +5
11 Ümraniyespor 27 9 12 6 32 39 33 -7
12 Keçiörengücü 27 8 11 8 24 33 32 -9
13 Manisa FK 27 7 10 10 33 33 31 0
14 Şanlıurfaspor 27 6 12 9 23 30 27 -7
15 Tuzlaspor 27 7 14 6 26 43 27 -17
16 Adanaspor 27 8 16 3 21 40 27 -19
17 Altay 27 5 19 3 12 55 15 -43
18 Giresunspor 27 2 21 4 12 55 7 -43
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 29 21 4 4 66 24 67 +42
2 Van Spor FK 29 19 5 5 48 29 62 +19
3 Bucaspor 1928 29 17 3 9 42 18 60 +24
4 1461 Trabzon FK 29 16 6 7 54 30 55 +24
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 30 15 6 9 42 25 54 +17
6 Ankaraspor 30 13 6 11 38 26 50 +12
7 Ankara Demirspor 29 13 12 4 34 31 43 +3
8 Karacabey Belediye Spor 30 11 10 9 30 27 42 +3
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 29 12 13 4 33 29 40 +4
10 Diyarbekir Spor 29 11 11 7 32 29 40 +3
11 Hes İlaç Afyonspor 29 8 11 10 18 28 34 -10
12 Kırklarelispor 30 8 12 10 22 34 34 -12
13 Nazilli Belediyespor 30 10 13 7 35 49 34 -14
14 Altınordu 29 7 12 10 32 30 31 +2
15 Serik Belediyespor 30 7 13 10 23 33 31 -10
16 Zonguldak Kömürspor 29 7 15 7 28 48 25 -20
17 Kırşehir Futbol SK 30 5 19 6 27 57 21 -30
18 Bursaspor 29 5 16 8 22 48 20 -26
19 Adıyaman FK 29 3 21 5 19 50 14 -31
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 22 17 1 4 45 10 55 +35
2 Aliağa Futbol A.Ş. 23 16 0 7 40 11 55 +29
3 52 Orduspor FK 23 12 6 5 30 21 41 +9
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 23 11 6 6 28 19 39 +9
5 Edirnespor 22 10 8 4 35 22 34 +13
6 K.Çekmece Sinopspor 23 9 8 6 33 23 33 +10
7 İnegöl Kafkas GK 22 8 6 8 23 23 32 0
8 Artvin Hopaspor 22 8 7 7 29 20 31 +9
9 Mardin 1969 Spor 22 9 9 4 28 24 31 +4
10 Karabük İdmanyurdu Spor 22 8 10 4 20 31 28 -11
11 Talasgücü Belediyespor 23 8 13 2 24 36 26 -12
12 Gümüşhanespor 23 4 10 9 16 34 21 -18
13 Kırıkkalegücü FK 22 5 12 5 13 29 20 -16
14 Malatya Arguvanspor 22 2 16 4 9 35 10 -26
15 Tarsus İdman Yurdu 22 2 17 3 15 50 9 -35
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Antalyaspor vs MKE Ankaragücü
 03/04/2024 Başakşehir FK vs Beşiktaş
 03/04/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 03/04/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 03/04/2024 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 03/04/2024 İstanbulspor vs Çaykur Rizespor
 03/04/2024 Kayserispor vs Kasımpaşa
 03/04/2024 Konyaspor vs Trabzonspor
 03/04/2024 Samsunspor vs Pendikspor
 03/04/2024 Sivasspor vs Fatih Karagümrük
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 Keçiörengücü vs Çorum FK
 02/04/2024 Şanlıurfaspor vs Sakaryaspor
 02/04/2024 Boluspor vs Gençlerbirliği
 02/04/2024 Manisa FK vs Bodrum FK
 03/04/2024 Tuzlaspor vs Ümraniyespor
 03/04/2024 Adanaspor vs Eyüpspor
 03/04/2024 Altay vs Bandırmaspor
 03/04/2024 Kocaelispor vs Göztepe
 04/04/2024 Erzurumspor FK vs Giresunspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 Altınordu vs Esenler Erokspor
 23/03/2024 Ankara Demirspor vs Zonguldak Kömürspor
 23/03/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs 1461 Trabzon FK
 23/03/2024 Bursaspor vs Kırklarelispor
 23/03/2024 Nazilli Belediyespor vs Hes İlaç Afyonspor
 24/03/2024 Adıyaman FK vs Serik Belediyespor
 24/03/2024 Ankaraspor vs Diyarbekir Spor
 24/03/2024 Bucaspor 1928 vs Kırşehir Futbol SK
 24/03/2024 Karacabey Belediye Spor vs Van Spor FK
 24/03/2024 Bucaspor 1928 - Kırşehir Futbol SK Bucaspor 1928 ligde evindeki son 13 maçında hiç kaybetmedi  Bucaspor 1928 yenilmez
 24/03/2024 Adıyaman FK - Serik Belediyespor Adıyaman FK ligdeki son 14 maçında hiç kazanamadı  Serik Belediyespor yenilmez
 24/03/2024 Ankaraspor - Diyarbekir Spor Ankaraspor ligde evindeki son 15 maçında hiç kaybetmedi  Ankaraspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 İnegöl Kafkas GK vs 52 Orduspor FK
 23/03/2024 Kepezspor FAŞ vs Artvin Hopaspor
 24/03/2024 Aliağa Futbol A.Ş. vs Tarsus İdman Yurdu
 24/03/2024 Edirnespor vs K.Çekmece Sinopspor
 24/03/2024 Gümüşhanespor vs Mardin 1969 Spor
 24/03/2024 Karabük İdmanyurdu Spor vs Talasgücü Belediyespor
 24/03/2024 Kırıkkalegücü FK vs Malatya Arguvanspor
HABER ARŞİVİ
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
GAZETEMİZ
YUKARI