İstanbul’da düzenlenen “Uluslararası Sıfır Atık Forumu” kapsamında, dünya genelinde hükümetlerin sıfır atık toplumuna geçiş sürecini hızlandırmak için geliştirdiği düzenlemeler tartışıldı.
Sıfır Atık Vakfı öncülüğünde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Programı (UN-Habitat) işbirliğiyle gerçekleştirilen forumda, “Dünya İçin Politika: Sıfır Atık İçin Düzenlemeler” başlıklı oturum yoğun ilgi gördü.
Gabon Çevre, Ekoloji ve İklim Bakanı Mays Lloyd Mouissi, ülkesinin topraklarının yüzde 10’unun koruma altında olmasına rağmen şehirlerde çöp sorununun devam ettiğini belirtti. Tek kullanımlık plastik poşetlerin ve tıbbi plastiklerin kullanımını azaltmaya yönelik önemli adımlar attıklarını ifade eden Mouissi, özel sektörün çevre dostu projelere dahil olmasını teşvik ettiklerini söyledi.
Mouissi, gelişmiş ülkelerin atık üretim oranlarının daha yüksek olduğuna dikkat çekerek, “Gabon gibi küçük ülkelerin girişimlerini örnek almak, küresel çapta büyük bir fark yaratabilir. Böylece BM’nin çevre hedeflerine daha hızlı ulaşabiliriz.” dedi.
Eğitim ve Teşvik Birlikte Olmalı
Oturumun moderatörlüğünü İngiltere Portsmouth Üniversitesi akademisyeni Aswathi Asok yaptı.
Panelde, Almanya’nın Tübingen Belediye Başkanı Boris Palmer, Azerbaycan Yatırım Holdingi Kamu Hizmetleri Portföy Başkanı Natavan Ahmadova, BRS Sözleşmeleri Genel Sekreteri Rolph Payet, UN-Habitat İcra Direktörü Özel Kalem Müdürü Erfan Ali ve CIEL Kıdemli Hukuk Danışmanı Andres del Castillo konuşmacı olarak yer aldı.
Tübingen Belediye Başkanı Palmer, şehirlerinde çevre bilincini artırmak için eğitimler düzenlediklerini, ancak sadece eğitimin yeterli olmadığını vurguladı. Palmer, “Bir konferansta gördük ki çevrecilerin sadece yüzde 5’i kaplarını geri dönüştürüyordu. Bu nedenle tek kullanımlık ambalajlara vergi getirdik. Sonuçta atık ürünlerin kullanımı yüzde 20 azaldı. Eğitim önemlidir ama mali teşvikleriniz olmazsa bu eğitim işe yaramayacaktır.” dedi.
“Sıfır Atığa Erişilebilir, Çünkü Geçmişte Böyle Yaşıyorduk”
Azerbaycan’dan Natavan Ahmadova, ülkesinin geleneksel atık yönetiminden modern sisteme geçiş sürecinde olduğunu ifade etti. Başarının teknoloji veya yatırımlardan çok halkın sürece katılımıyla mümkün olacağını belirtti.
BRS Genel Sekreteri Rolph Payet, insanlığın son 50 yılda yeniden kullanım kültüründen uzaklaşıp “tüket-at” toplumuna dönüştüğünü vurgulayarak, “Sıfır atığa erişim imkânsız değil; çünkü 50-60 yıl önce biz zaten bu şekilde yaşıyorduk.” diye konuştu.
UN-Habitat’tan Erfan Ali, Afrika merkezli çalışmalarda 800’den fazla şehirle “akıllı şehirler” programını yürüttüklerini belirtti. Bu kapsamda şehirlerin geri dönüşüm sistemlerine entegre edildiğini aktaran Ali, Myanmar’da yaşanan deprem sonrası çıkan molozları yeniden kullanarak 20 bin barınma alanı inşa ettiklerini söyledi.
CIEL Kıdemli Hukuk Danışmanı Andres del Castillo ise plastik tüketimine dikkat çekerek, “Dünyada şu anda 500 milyon ton plastik tüketiyoruz. Alışkanlıklarımız değişmezse 2050’de bu miktar üç katına çıkacak.” uyarısında bulundu.
İhbar Hattı
