Ardahan’ın kırsalında tespit edilen Aramice yazıt, bölgedeki ilk örnek olması nedeniyle arkeoloji çevrelerinde büyük ilgi uyandırdı. Koruma altına alınan tarihi taş, detaylı analiz yapılmak üzere Kars Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’ne getirildi.
Müze Müdür Vekili Hakim Aslan, yazıtın Kars Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun kararıyla Ardahan’dan taşındığını belirterek, taşın ilk incelemelerinin müze bahçesinde gerçekleştirildiğini söyledi.
Aramice olduğuna dair kesin bulgu
Uzman ekiplerin yaptığı ön değerlendirmelerde taşın düzensiz dikdörtgen bir forma ve kaide benzeri alt bir bölüme sahip olduğunun belirlendiğini aktaran Aslan, şu bilgileri verdi:
“Yazıt üzerinde yürütülen çalışmalar sonucunda metnin Aramice olduğu kesinleşmiştir. Bu dilde bir yazıta, Kars ve Ardahan bölgesinde ilk kez rastlıyoruz. Bu nedenle keşif, hem arkeolojik hem de tarihi açıdan oldukça değerli.”
Kral Artaksiad’a atıf tespit edildi
Yazıt üzerinde okuma çalışmalarının devam ettiğini ifade eden Aslan, ilk çözümlemelerde metinde Seleukos Krallığı döneminde hüküm süren Kral Artaksiad isminin geçtiğinin belirlendiğini aktardı.
Aslan, “Artaksiad adı farklı dönemlerde birçok kral tarafından kullanılmış olsa da yazıttaki ifadenin, bu ismi taşıyan ilk hükümdara ait olabileceği düşünülüyor. M.Ö. 189’dan M.S. 90’lı yıllara uzanan bir tarihi süreci işaret ediyor. Ayrıca metinde kralın Roma egemenliği dönemindeki konumuna ilişkin ifadeler bulunduğu değerlendiriliyor” dedi.
Sınır taşı olma ihtimali öne çıktı
Benzer örneklerin daha önce Iğdır’da da tespit edildiğini hatırlatan Aslan, yazıtın büyük olasılıkla bir sınır belirleme taşı olduğunu söyledi:
“Dönemin kralları, egemenlik alanlarının sınırlarını ya kaya üzerine kazınmış yazılarla ya da köylüler tarafından yapılan sınır taşlarıyla işaretliyordu. Bu yazıtın da böyle bir amaçla dikilmiş olabileceğini düşünüyoruz. Çözümleme tamamlandıktan sonra eser müze envanterine kaydedilerek sergilenmeye başlanacak.”
Ardahan’da bulunan ve bölgenin antik dönemine ilişkin önemli ipuçları barındıran yazıt üzerindeki akademik çalışmaların, önümüzdeki günlerde tamamlanması bekleniyor.
İhbar Hattı
