Yaşar Geler
  Güncelleme: 23-04-2020 11:52:00   18-04-2020 01:17:00

KÖY ENSTİTÜLERİ YENİDEN Mİ?

17 Nisan Köy Enstitülerinin kuruluş yıldönümü tarihidir. Yani bu yıl 90. Kuruluş yıldönümüdür. Kutlu olsun! Bana göre tarihsel özelliği ve yeri olan bir tarih olarak beynimize kazınmıştır. Ancak, Köy Enstitüleri çeşitli çevrelerde karşılık bulurken, bir takım çevrelerde de karşılık bulmamıştır.  Karşılık bulmamasının gerekçesi, özellikle siyaseten olmuştur, diye düşünüyorum. Yani, zaman içerisinde duyduğumuz ve öğrendiğimiz kadarıyla bazı çevrelerin iddiasına göre Sosyalist-Komünist yaklaşımlı bir öğretmenlik ve öğrenme modeli olarak halka anlatılmaya çalışılmıştır. Hatta ve hatta Anadolu insanını kandırma ve bu yöntemle de yönetme yaklaşımlarının olduğunu anlamaya çalışıyoruz.
     Şimdi öncelikle Köy Enstitülerinin kuruluş amacı ve tarihçesine bir göz atmakta yarar vardır. Cumhuriyetin ilk kuruluş ve yerleşme süreci içerisinde 24 Kasım 1928’de Millet Mekteplerinin yaygınlaştırılması ile eğitim süreci farklı bir şekilde işlemeye ve yol almaya başlamıştır. Bu hareketle, eğitim süreci başlatılırken, zaman içerisinde sadece öğrenci eğitmek değil, öğrenci eğiticisi ve halkın eğitilmesi ve üretim sürecine katılması da hedef alınarak, 1936 yılında Saffet Arıkan’ın Maarif Vekilliği döneminde Köy Eğitmenliği projesi hayata geçiriliyor. Yetiştirilen öğretmenler sadece okuma yazma öğretmeyecek, köylüyü de eğitecekti. Bu hareketle belki de Köy Enstitülerinin temeli atılmış oluyordu. 
     Süreç işliyor, Anadolu aydınlanması hızla ilerliyordu. Buna paralel olarak da Hasan Ali Yücel’in Bakanlığı ve İsmail Hakkı Tonguç’un İlköğretim Genel Müdürlüğü döneminde 28 Aralık 1938’ de köye hem bir öğretmen hem de modern üretim araçları ve tarım yöntemleri sağlamak ve eğitimin mali yükünü hafifletmek amacıyla önemli adımlar atılmış, planlamaları yapılmıştır. 17 Nisan 1940 tarihi ve 3803 sayılı yasa ile Köy Enstitülerinin kuruluşu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde birçok karşı duruşa rağmen yasalaşmıştır.
Köy Enstitülerinin Felsefesi; 
-Öncelikle siyaset üstü bir pedagojik yaklaşım içeriyordu.
-Özellikle yaparak yaşayarak öğrenme modelini içermiş olmasıydı.
-Köy-kent ilişkisini geliştiren, köy-kent uyuşumunu sağlayan, köy-kent arasındaki eşitsizliği gideren bir eğitim modeli olmasıydı.
-Pratik bilgilerle köylüyü bilinçlendirmek ve üretime katmak amacı gütmesiydi.
-Özellikle askerde onbaşı, çavuş gibi askerlerin Ziraat Bakanlığı’nın işbirliği ve Devlet Üretme Çiftliklerinde eğitilerek köylerine bilinçli bir şekilde gönderilmiş olmasıydı.
Köy Enstitülerinin ders programlarında;
-Öncelik tarım olmak üzere, tarla ziraatı, bahçe ziraatı, sanayi bitkileri, kümes hayvancılığı, arıcılık, ipekböcekçiliği, balıkçılık ve su ürünleri gibi ekonomiyi güçlendirmeye ve üretime katkı sunmayı amaçlamıştır.
-Kültüre de öncelik verilmiş, Türkçe, tarih, coğrafya, yurttaşlık, yabancı dil, resim, müzik, beden eğitimi, askerlik, ev idaresi, çocuk bakımı, ziraat, kooperatifçilik gibi iyi bir vatandaş yetiştirmeyi amaçlamıştır.
-Teknik olarak da, köy demirciliği, dülgerlik ve özellikle kızları hedef alan el sanatları derslerine ağırlık verilerek köylünün üretime katkısı amaçlanmıştır.
Yukarıda saydığım ders özelliklerine bakıldığında tamamen kalkınmayı öne alan, çağdaşlaşma yolunda atılımlar yapmayı sağlayan ve iyi bir yurttaş olarak yetişmeyi amaçlayan bir eğitim modeli olduğu açıkça görülmektedir. Ayrıca özellikle icat etmeye, yaratıcılık yönlerini öne çıkarmaya ve ezbercilikten tamamen uzaklaştıran bir eğitim modelidir de diyebiliriz.
Şimdi gelelim öze; 
- Anadolu aydınlanmasının önünü açan bir eğitim modelidir.
-Bu Köy Enstitüleri Eğitim Modeli tamamen yerli ve milli bir modeldir. 
-Hiçbir ülkeden alınmış ya da örneklenmiş bir model değildir. 
-O zamanın şartlarında akılcı düşünen yetişmiş modern beyinlerin ürettiği bir eğitim modelidir.
-Üretime dayalı, ekonomiyi kalkındırmayı amaçlayan bir modeldir.
-O şartlarda yetişmiş fazla eğitim bilimcilerimizin olmamasına rağmen geliştirilmiş bir modeldir.
Bu özellikleri düşünüldüğünde bir ülke için en sağlıklı bir eğitim modeli olduğu kaçınılmazdır.
     Bu önemli eğitim modeli 1946 yılına kadar sürdürülebilmiş ve sistem sendelemeye başlamıştır. Hasan Ali Yücel'den sonra Milli Eğitim Bakanı Olan Reşat Şemsettin Sirer zamanında önce Köy Öğretmen Okullarına dönüştürülmüştür. Daha sonra bu okullar da 27 Ocak 1954 tarihinde tümden kapatılmıştır. Gerekçesi her ne olursa olsun, bu okulların kapatılması ülkemiz eğitimi açısından hiç te iyi olmamıştır.
     Daha sonra gelişen Türkiye’de onlarca eğitim bilimci yetiştirilmesine karşın, ne yazık ki iyi bir eğitim politikaları oluşturulamamış ve her farklı dönemde başka ülkelerin eğitim modelleri örnek alınmaya başlanmış ve ülkemizin özelliklerine cevap veremediği için de her defasında vazgeçilerek başka farklı ülke eğitim modelleri denenmeye başlanmıştır. 2020 yılı itibariyle eğitim modelinde sessiz bazı değişimler yaşanmaya başlanmıştır. Bununla birlikte özellikle Köy Enstitüleri Modeli örnek alınmış gibi gözüküyor. Neden diye soracak olursanız? Özellikle ilkokullardan başlanarak, atölye sistemlerine geçilmiştir. Bu atölyelerde; beden eğitimi var, müzik var, yaşam becerileri var, sayısal ve sözel atölyeler var, drama atölyeleri var. Tahmin ediyorum ki, yakın gelecekte daha farklı atölyelerle de bu eğitim süreci geliştirilerek sürdürülecektir. İşte şimdiki bu atölye dediğimiz yerlerin adı, Köy Enstitüleri döneminde enstitü derslikleri ve okul arazileriydi. O dersliklerde ve arazilerde yetişen her öğretmen kendi ihtiyacı olan her şeyi üretebilme yeteneğine sahipti. 
     Köy Enstitüsünden yetişen bir öğretmen, köyde hem öğretmen, hem doktor, hem veteriner, hem arıcı, hem çiftçi, hem ziraatçı kısacası her şeydi. Köylünün aklı, eli, kolu, bacağı, beyni yani her şeyiydi. Böyle bir modelden hangi ülkeye, hangi topluluğa, hangi insanlığa zarar gelebilir ki! Eğer ki öyle olsaydı; şimdi bu modele benzer bir modeli hayata geçirme gibi bir fikir oluşabilir miydi?  O okulların başında özellikle meslek liseleri gelmektedir. Şu ana kadar ülkemiz okullarının tüm sıra, masa ve çeşitli donanımlarını üretebilmiştir. İşte o modelin bir örneğini şu an korona virüsle mücadelede özellikle Meslek Liselerinde ülkemizin sağlıkçılarına cerrahi maske ve solunum cihazı üretebilen bir yapı oluşmuş olur muydu?     
     Sonuç olarak şunu söyleyebilirim ki; yeni bir Köy Enstitüsü anlayışı ülkemiz eğitiminin temel taşı, yerli ve milli bir eğitim modeli olabilir. Çünkü ülkemizde bunu başarabilecek yetkin, yeterli ve yetişmiş eğitim bilimcilerimiz mevcuttur. Bu uğurda dünden bugüne emeği geçen her eğitimciyi ve her yetkiliyi saygıyla, ebediyete göç etmiş olanları da rahmetle anıyorum.
 

 

  • Bu yazı 3527 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum

  YAZARIN DİĞER YAZILARI

PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 26 1 3 68 20 81 +48
2 Fenerbahçe 30 25 1 4 79 25 79 +54
3 Trabzonspor 30 15 11 4 51 40 49 +11
4 Beşiktaş 30 14 12 4 40 36 46 +4
5 Kasımpaşa 30 12 11 7 53 55 43 -2
6 Başakşehir FK 30 12 12 6 38 35 42 +3
7 Çaykur Rizespor 30 12 12 6 36 47 42 -11
8 Antalyaspor 30 10 9 11 35 33 41 +2
9 Adana Demirspor 30 9 9 12 46 39 39 +7
10 Alanyaspor 30 9 9 12 38 42 39 -4
11 Sivasspor 30 9 10 11 36 43 38 -7
12 Samsunspor 30 10 14 6 35 41 36 -6
13 Kayserispor 30 10 11 9 36 43 36 -7
14 MKE Ankaragücü 30 7 11 12 36 39 33 -3
15 Hatayspor 30 7 11 12 36 40 33 -4
16 Konyaspor 30 7 11 12 31 42 33 -11
17 Gaziantep FK 30 8 15 7 34 44 31 -10
18 Fatih Karagümrük 30 7 14 9 34 38 30 -4
19 Pendikspor 30 7 15 8 34 61 29 -27
20 İstanbulspor 30 3 20 7 22 55 13 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 27 21 5 1 64 23 64 +41
2 Göztepe 27 17 5 5 45 15 56 +30
3 Sakaryaspor 27 13 6 8 41 28 47 +13
4 Çorum FK 27 13 8 6 44 28 45 +16
5 Kocaelispor 27 13 8 6 39 31 45 +8
6 Bodrumspor 27 12 7 8 35 19 44 +16
7 Boluspor 27 12 8 7 26 28 43 -2
8 Bandırmaspor 27 11 8 8 37 24 41 +13
9 Gençlerbirliği 27 10 7 10 31 26 40 +5
10 Erzurumspor FK 27 10 7 10 26 21 37 +5
11 Ümraniyespor 27 9 12 6 32 39 33 -7
12 Keçiörengücü 27 8 11 8 24 33 32 -9
13 Manisa FK 27 7 10 10 33 33 31 0
14 Şanlıurfaspor 27 6 12 9 23 30 27 -7
15 Tuzlaspor 27 7 14 6 26 43 27 -17
16 Adanaspor 27 8 16 3 21 40 27 -19
17 Altay 27 5 19 3 12 55 15 -43
18 Giresunspor 27 2 21 4 12 55 7 -43
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 29 21 4 4 66 24 67 +42
2 Van Spor FK 29 19 5 5 48 29 62 +19
3 Bucaspor 1928 29 17 3 9 42 18 60 +24
4 1461 Trabzon FK 29 16 6 7 54 30 55 +24
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 30 15 6 9 42 25 54 +17
6 Ankaraspor 30 13 6 11 38 26 50 +12
7 Ankara Demirspor 29 13 12 4 34 31 43 +3
8 Karacabey Belediye Spor 30 11 10 9 30 27 42 +3
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 29 12 13 4 33 29 40 +4
10 Diyarbekir Spor 29 11 11 7 32 29 40 +3
11 Hes İlaç Afyonspor 29 8 11 10 18 28 34 -10
12 Kırklarelispor 30 8 12 10 22 34 34 -12
13 Nazilli Belediyespor 30 10 13 7 35 49 34 -14
14 Altınordu 29 7 12 10 32 30 31 +2
15 Serik Belediyespor 30 7 13 10 23 33 31 -10
16 Zonguldak Kömürspor 29 7 15 7 28 48 25 -20
17 Kırşehir Futbol SK 30 5 19 6 27 57 21 -30
18 Bursaspor 29 5 16 8 22 48 20 -26
19 Adıyaman FK 29 3 21 5 19 50 14 -31
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 22 17 1 4 45 10 55 +35
2 Aliağa Futbol A.Ş. 23 16 0 7 40 11 55 +29
3 52 Orduspor FK 23 12 6 5 30 21 41 +9
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 23 11 6 6 28 19 39 +9
5 Edirnespor 22 10 8 4 35 22 34 +13
6 K.Çekmece Sinopspor 23 9 8 6 33 23 33 +10
7 İnegöl Kafkas GK 22 8 6 8 23 23 32 0
8 Artvin Hopaspor 22 8 7 7 29 20 31 +9
9 Mardin 1969 Spor 22 9 9 4 28 24 31 +4
10 Karabük İdmanyurdu Spor 22 8 10 4 20 31 28 -11
11 Talasgücü Belediyespor 23 8 13 2 24 36 26 -12
12 Gümüşhanespor 23 4 10 9 16 34 21 -18
13 Kırıkkalegücü FK 22 5 12 5 13 29 20 -16
14 Malatya Arguvanspor 22 2 16 4 9 35 10 -26
15 Tarsus İdman Yurdu 22 2 17 3 15 50 9 -35
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Antalyaspor vs MKE Ankaragücü
 03/04/2024 Başakşehir FK vs Beşiktaş
 03/04/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 03/04/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 03/04/2024 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 03/04/2024 İstanbulspor vs Çaykur Rizespor
 03/04/2024 Kayserispor vs Kasımpaşa
 03/04/2024 Konyaspor vs Trabzonspor
 03/04/2024 Samsunspor vs Pendikspor
 03/04/2024 Sivasspor vs Fatih Karagümrük
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 Keçiörengücü vs Çorum FK
 02/04/2024 Şanlıurfaspor vs Sakaryaspor
 02/04/2024 Boluspor vs Gençlerbirliği
 02/04/2024 Manisa FK vs Bodrum FK
 03/04/2024 Tuzlaspor vs Ümraniyespor
 03/04/2024 Adanaspor vs Eyüpspor
 03/04/2024 Altay vs Bandırmaspor
 03/04/2024 Kocaelispor vs Göztepe
 04/04/2024 Erzurumspor FK vs Giresunspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 Altınordu vs Esenler Erokspor
 23/03/2024 Ankara Demirspor vs Zonguldak Kömürspor
 23/03/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs 1461 Trabzon FK
 23/03/2024 Bursaspor vs Kırklarelispor
 23/03/2024 Nazilli Belediyespor vs Hes İlaç Afyonspor
 24/03/2024 Adıyaman FK vs Serik Belediyespor
 24/03/2024 Ankaraspor vs Diyarbekir Spor
 24/03/2024 Bucaspor 1928 vs Kırşehir Futbol SK
 24/03/2024 Karacabey Belediye Spor vs Van Spor FK
 24/03/2024 Bucaspor 1928 - Kırşehir Futbol SK Bucaspor 1928 ligde evindeki son 13 maçında hiç kaybetmedi  Bucaspor 1928 yenilmez
 24/03/2024 Adıyaman FK - Serik Belediyespor Adıyaman FK ligdeki son 14 maçında hiç kazanamadı  Serik Belediyespor yenilmez
 24/03/2024 Ankaraspor - Diyarbekir Spor Ankaraspor ligde evindeki son 15 maçında hiç kaybetmedi  Ankaraspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 İnegöl Kafkas GK vs 52 Orduspor FK
 23/03/2024 Kepezspor FAŞ vs Artvin Hopaspor
 24/03/2024 Aliağa Futbol A.Ş. vs Tarsus İdman Yurdu
 24/03/2024 Edirnespor vs K.Çekmece Sinopspor
 24/03/2024 Gümüşhanespor vs Mardin 1969 Spor
 24/03/2024 Karabük İdmanyurdu Spor vs Talasgücü Belediyespor
 24/03/2024 Kırıkkalegücü FK vs Malatya Arguvanspor
HABER ARŞİVİ
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
GAZETEMİZ
YUKARI