Yaşar Geler
  22-05-2020 13:53:00

Ramazan Bayramı

Kısıtlı Günlerde Ramazan Bayramı Kutlaması

     Evet, değerli okuyucularım, neredeyse insanoğlunun var oluşundan sonra toplumlaşma süreçleriyle birlikte başlayan ve inançların oluşmasıyla birlikte, bir kavram olarak insanların yaşamlarına girmiştir bayramlar.

     Her ne kadar din konusunda bir uzman olmasam da çeşitli kaynaklardan edindiğim, okul eğitimlerinde gördüğüm, yaşamım boyunca uygulayageldiğim ve özellikle de iyi bir din âlimi olan dedemden dinlediğim kadarıyla edindiğim bilgilerle bu yazıyı yazmaya çalışıyorum. Asıl kaynağım ise, Türk Diyanet Vakfı’nın sitesidir.

     Şimdi bu konuyu anlatabilmek için öncelikle bayram sözcüğünün sözcük anlamını açıklamak gerekir diye düşünüyorum:                                                                                                                                                               Bayram, dinî veya millî açıdan özel önemi olan ve topluca kutlanan gün demektir.

     Bayramın tanımını böylece yaptıktan sonra şimdi de tarihsel sürecini incelemeye çalışalım. Kaşgarlı Mahmud’ un tesbitine göre kelimenin aslı Farsça beẕrem / beẕrâm (بذرام/بذرم) olup “sevinç ve eğlence günü” demektir ve beyrem / bayram telaffuzu Oğuzlara aittir.

Bayram kelimesinin Arapçası ise, sözlüklerde “âdet halini alan sevinç ve keder; bir araya toplanma günü” olarak kabul görmektedir.

     Evet, bayramlar toplumların hayatında görülen olağan üstü günlerdir. Hemen hemen her dini inanışın ve ibadetin sonunda bir bayram geleneği olduğunu görmekteyiz. Bu günlerde yaşanan heyecan ve sevincin miktarı insanların ahlâk anlayışları ile orantılı olmaktadır.  Örneğin, Katolik ve Protestanlar’da büyük perhiz (Paskalya’dan önceki kırk gün) arifesine rastlayan karnaval ve faşing kutlamaları, günümüzde “topluca deşarj olma” şeklinde yorumlanan bir eğlenme çılgınlığına dönüşmüş durumdadır.

Yahudi Bayramlarına baktığımızda, yılın belirli zamanlarında kutlanan bayramların üçü daha büyük olmak üzere yedi tanedir. Pesah (hamursuz). Bayramların en büyüğü olup o gün Mısır esaretinden kurtuluşun yıl dönümü canlandırılmaktadır.

Hıristiyan Bayramlarında ise, Muhtelif kiliselere, özellikle Katolik ve Ortodokslara göre bazılarının tarihleriyle çeşitli özellikleri değişen Hıristiyan bayramları şunlardır: 

Noel bayramı: Aralık ayı sonunda kutlanan Hz. İsa’nın doğum yıl dönümüdür. Paskalya yortusu: Nisan’ın 15’inden sonraki pazar günü kutlanmaya başlar ve bir hafta sürer. Hıristiyan inancına göre Hz. İsa’nın ölümünden üç gün sonra dirilmesinin hâtırasıdır. 

Transfigürasyon: (tecelli). Paskalyadan 100 gün sonra, Hz. İsa’nın Tabor dağında üç havarisinin gözüne beyazlar içinde görünerek ruhaniyete intikal edişinin kutlanmasıdır.

Meryem Ana günü: Ağustos ayının ortalarına gelen pazar günü kutlanır; Hz. Meryem’in iffeti dile getirilir, özellikle kadın ve kızlara telkinlerde bulunulur. 

Haç yortusu: Suya haç atma ve çıkartmadır. Bu haç çıkarma, insanların O’nu izlediklerini ya da andıklarını ifade eden bir simgedir. Ben İsa’ya iman ediyorum, anlamına gelir.

     Şimdi asıl bizi ilgilendiren İslam Dünyası’nın kutladığı ve çok önemsediğimiz iki bayramdan söz edelim.

İslâmî dönem:

Dinî Hükümler. İslâm dininde ramazan ve kurban olmak üzere iki bayram vardır. Arapça ’da îdü’l-fıtr ve îdü’l-adhâ şeklinde adlandırılan her iki bayram da hicretin 2. yılından itibaren kutlanmaya başlanmıştır. Esasen ramazan orucu ilk defa bu yıl farz kılınmış, bu ayı oruçla geçiren müminler sonraki ayın (şevval) ilk üç gününü bayram olarak kutlamışlardır. Bu sebeple bu bayrama ramazan bayramı denilmektedir. Türkiye’de bazı çevrelerde muhtemelen bayramda şeker, lokum ve tatlı ikramı şeklinde öteden beri var olan gelenekten dolayı buna şeker bayramı da denilmektedir.

Bayram Kutlamaları. Araplar genel olarak bayramlarda en güzel elbiselerini giyer, at veya deve yarışı tertipler ve umumiyetle köle yahut cariyelerin çaldığı bendir (zilli iri def) eşliğinde dans ederlerdi. Çocuklar ise bir kısmı halen oynanmakta olan kovalamaca, çizgi, ceviz, âşık ve cülâhik (misket) gibi oyunlar oynamak suretiyle eğlenirlerdi.

Osmanlı Döneminde Bayramlar: 

     Türk geleneğinde de ramazan ve kurban bayramları çok önemli kabul edildiğinden bunlar her kesimde yerleşmiş ve tören halini almış bir şekilde kutlanırdı. Bayram törenleri bayram sabahı camilerde veya musalla denilen açık alanlarda kılınan namazdan sonra başlardı. Küçükler büyüklerin elini öper, büyükler yakınlarına ve çocuklara hediyeler dağıtır, kapıya bayramlaşmaya gelen bekçi, çöpçü, tulumbacı, davulcu gibi hizmetlilere bayram bahşişi verilirdi.

Cumhuriyet’in ilânından sonra ise; millî bayramlar resmî protokole dâhil edilmiş, dinî bayramların kutlanması ise resmî protokolün dışına çıkarılarak sadece gelenek halinde korunmuştur. Bu dönemde de ramazan ve kurban bayramları resmî kutlamaların dışında hemen aynı düzen içinde kutlanmakta, bayram namazından sonra bayramlaşmalar, akraba ve dost ziyaretleri yapılmakta, bahşiş ve hediyeler verilmektedir.

     Şimdi, geçmişi böylece irdeledikten sonra şu zamanda yaptığımız kutlamalara dönelim. Yakın zamana kadar özellikle manevi bayramlar diye adlandırdığımız ve dünyanın dörtte birinin kutladığı iki önemli bayramdan birincisini yani Ramazan Bayramı’nı ya da özellikle çocuklarımızın tabiriyle Şeker Bayramı’nı anlamaya ve anlatmaya çalışalım. Ramazan bayramı, malum İslam inancına göre tutulan bir aylık Ramazan orucu sonrası yapılan bir bayramdır. Bu bayramın gelmesini en çok çocuklar ister. Çünkü bayram onlar için sevinçtir, eğlencedir, bahşiştir, oyundur, mutlu olmaktır. Peki, çocuklar ister de büyükler istemez mi? bana göre büyükler küçüklerden daha çok isterler. Onlar da mutlu olmak, çocuklarıyla, yakınlarıyla, eş, dost, komşu ve arkadaşlarıyla buluşmak, görüşmek, sevinçlerini ve mutluluklarını paylaşmak isterler. Pek belli etmeseler de en az çocuklar kadar mutlu ve neşeli olurlar. 

-Çocuklar için kapı kapı dolaşıp, şeker, çikolata hatta bir liralık gibi bir hediye almak kadar zevkli ne olabilir ki?                                                                                                                                                                                            -Bir büyüğün çocuklarının evine gelerek büyüğünü hatırlaması kadar mutluluk verici daha ne olabilir ki?                                                                                                                                                                                  -Zaten bayram demek sosyalleşmek demek değil midir?                                                                                              -Yardımlaşmak demek değil midir?                                                                                                                                                                     -Bayram demek yoksulların sevindirilmesi, ihtiyaçlı olanların ihtiyaçlarının giderilmesini sağlamak değil midir?                                                                                                                                                                                                                                                                -Zaten ramazan ayının anlamı da ‘’tokun, açın halinden anlaması’’ değil midir? 

     Özellikle şu sıkıntılı günlerde sevinçlerimizi bile doya doya sarılarak, kucaklaşarak yaşayamadığımız bu günler de çocuklarımızın ve yaşlılarımızın sokağa bile çıkabilme olanağı olmadığından bu iki kesime daha bir saygılı ve özellikli davranmak gerektiğini düşünüyorum. Küçüklerimizi şekerleriyle, büyüklerimizi sevgi gösterileriyle ama öyle iş olsun cinsinden değil gerçek sevgi sunumlarıyla uzaktan da olsa kucaklamak onlara verilecek en büyük hediyedir. O halde bayramları doğru idrak etmek ve bayramın gerçek anlamını kavrayarak davranabilmek gerekir, diye düşünüyorum. 

Bu vesileyle tüm İslam dünyasının bayramı kutlu olsun.

 

  • Bu yazı 4690 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum

  YAZARIN DİĞER YAZILARI

PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 26 1 3 68 20 81 +48
2 Fenerbahçe 30 25 1 4 79 25 79 +54
3 Trabzonspor 30 15 11 4 51 40 49 +11
4 Beşiktaş 30 14 12 4 40 36 46 +4
5 Kasımpaşa 30 12 11 7 53 55 43 -2
6 Başakşehir FK 30 12 12 6 38 35 42 +3
7 Çaykur Rizespor 30 12 12 6 36 47 42 -11
8 Antalyaspor 30 10 9 11 35 33 41 +2
9 Adana Demirspor 30 9 9 12 46 39 39 +7
10 Alanyaspor 30 9 9 12 38 42 39 -4
11 Sivasspor 30 9 10 11 36 43 38 -7
12 Samsunspor 30 10 14 6 35 41 36 -6
13 Kayserispor 30 10 11 9 36 43 36 -7
14 MKE Ankaragücü 30 7 11 12 36 39 33 -3
15 Hatayspor 30 7 11 12 36 40 33 -4
16 Konyaspor 30 7 11 12 31 42 33 -11
17 Gaziantep FK 30 8 15 7 34 44 31 -10
18 Fatih Karagümrük 30 7 14 9 34 38 30 -4
19 Pendikspor 30 7 15 8 34 61 29 -27
20 İstanbulspor 30 3 20 7 22 55 13 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 27 21 5 1 64 23 64 +41
2 Göztepe 27 17 5 5 45 15 56 +30
3 Sakaryaspor 27 13 6 8 41 28 47 +13
4 Çorum FK 27 13 8 6 44 28 45 +16
5 Kocaelispor 27 13 8 6 39 31 45 +8
6 Bodrumspor 27 12 7 8 35 19 44 +16
7 Boluspor 27 12 8 7 26 28 43 -2
8 Bandırmaspor 27 11 8 8 37 24 41 +13
9 Gençlerbirliği 27 10 7 10 31 26 40 +5
10 Erzurumspor FK 27 10 7 10 26 21 37 +5
11 Ümraniyespor 27 9 12 6 32 39 33 -7
12 Keçiörengücü 27 8 11 8 24 33 32 -9
13 Manisa FK 27 7 10 10 33 33 31 0
14 Şanlıurfaspor 27 6 12 9 23 30 27 -7
15 Tuzlaspor 27 7 14 6 26 43 27 -17
16 Adanaspor 27 8 16 3 21 40 27 -19
17 Altay 27 5 19 3 12 55 15 -43
18 Giresunspor 27 2 21 4 12 55 7 -43
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 29 21 4 4 66 24 67 +42
2 Van Spor FK 29 19 5 5 48 29 62 +19
3 Bucaspor 1928 29 17 3 9 42 18 60 +24
4 1461 Trabzon FK 29 16 6 7 54 30 55 +24
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 30 15 6 9 42 25 54 +17
6 Ankaraspor 30 13 6 11 38 26 50 +12
7 Ankara Demirspor 29 13 12 4 34 31 43 +3
8 Karacabey Belediye Spor 30 11 10 9 30 27 42 +3
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 29 12 13 4 33 29 40 +4
10 Diyarbekir Spor 29 11 11 7 32 29 40 +3
11 Hes İlaç Afyonspor 29 8 11 10 18 28 34 -10
12 Kırklarelispor 30 8 12 10 22 34 34 -12
13 Nazilli Belediyespor 30 10 13 7 35 49 34 -14
14 Altınordu 29 7 12 10 32 30 31 +2
15 Serik Belediyespor 30 7 13 10 23 33 31 -10
16 Zonguldak Kömürspor 29 7 15 7 28 48 25 -20
17 Kırşehir Futbol SK 30 5 19 6 27 57 21 -30
18 Bursaspor 29 5 16 8 22 48 20 -26
19 Adıyaman FK 29 3 21 5 19 50 14 -31
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 22 17 1 4 45 10 55 +35
2 Aliağa Futbol A.Ş. 23 16 0 7 40 11 55 +29
3 52 Orduspor FK 23 12 6 5 30 21 41 +9
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 23 11 6 6 28 19 39 +9
5 Edirnespor 22 10 8 4 35 22 34 +13
6 K.Çekmece Sinopspor 23 9 8 6 33 23 33 +10
7 İnegöl Kafkas GK 22 8 6 8 23 23 32 0
8 Artvin Hopaspor 22 8 7 7 29 20 31 +9
9 Mardin 1969 Spor 22 9 9 4 28 24 31 +4
10 Karabük İdmanyurdu Spor 22 8 10 4 20 31 28 -11
11 Talasgücü Belediyespor 23 8 13 2 24 36 26 -12
12 Gümüşhanespor 23 4 10 9 16 34 21 -18
13 Kırıkkalegücü FK 22 5 12 5 13 29 20 -16
14 Malatya Arguvanspor 22 2 16 4 9 35 10 -26
15 Tarsus İdman Yurdu 22 2 17 3 15 50 9 -35
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Antalyaspor vs MKE Ankaragücü
 03/04/2024 Başakşehir FK vs Beşiktaş
 03/04/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 03/04/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 03/04/2024 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 03/04/2024 İstanbulspor vs Çaykur Rizespor
 03/04/2024 Kayserispor vs Kasımpaşa
 03/04/2024 Konyaspor vs Trabzonspor
 03/04/2024 Samsunspor vs Pendikspor
 03/04/2024 Sivasspor vs Fatih Karagümrük
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 Keçiörengücü vs Çorum FK
 02/04/2024 Şanlıurfaspor vs Sakaryaspor
 02/04/2024 Boluspor vs Gençlerbirliği
 02/04/2024 Manisa FK vs Bodrum FK
 03/04/2024 Tuzlaspor vs Ümraniyespor
 03/04/2024 Adanaspor vs Eyüpspor
 03/04/2024 Altay vs Bandırmaspor
 03/04/2024 Kocaelispor vs Göztepe
 04/04/2024 Erzurumspor FK vs Giresunspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 Altınordu vs Esenler Erokspor
 23/03/2024 Ankara Demirspor vs Zonguldak Kömürspor
 23/03/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs 1461 Trabzon FK
 23/03/2024 Bursaspor vs Kırklarelispor
 23/03/2024 Nazilli Belediyespor vs Hes İlaç Afyonspor
 24/03/2024 Adıyaman FK vs Serik Belediyespor
 24/03/2024 Ankaraspor vs Diyarbekir Spor
 24/03/2024 Bucaspor 1928 vs Kırşehir Futbol SK
 24/03/2024 Karacabey Belediye Spor vs Van Spor FK
 24/03/2024 Bucaspor 1928 - Kırşehir Futbol SK Bucaspor 1928 ligde evindeki son 13 maçında hiç kaybetmedi  Bucaspor 1928 yenilmez
 24/03/2024 Adıyaman FK - Serik Belediyespor Adıyaman FK ligdeki son 14 maçında hiç kazanamadı  Serik Belediyespor yenilmez
 24/03/2024 Ankaraspor - Diyarbekir Spor Ankaraspor ligde evindeki son 15 maçında hiç kaybetmedi  Ankaraspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 İnegöl Kafkas GK vs 52 Orduspor FK
 23/03/2024 Kepezspor FAŞ vs Artvin Hopaspor
 24/03/2024 Aliağa Futbol A.Ş. vs Tarsus İdman Yurdu
 24/03/2024 Edirnespor vs K.Çekmece Sinopspor
 24/03/2024 Gümüşhanespor vs Mardin 1969 Spor
 24/03/2024 Karabük İdmanyurdu Spor vs Talasgücü Belediyespor
 24/03/2024 Kırıkkalegücü FK vs Malatya Arguvanspor
HABER ARŞİVİ
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
GAZETEMİZ
YUKARI