Prof. Dr. Ramazan KORKMAZ
  Güncelleme: 24-11-2020 09:01:00   11-11-2020 20:37:00

Amerikan Pragmatizmi ve Türkiye

Pragmatizm, görünür faydacılık demektir. Yani, yapısı gereği göreceli olan 'iyi' ve 'doğru' kavramlarını; bir şey pratikte fayda sağlıyor ise, iyi/doğru'dur, yoksa değildir'e çeviren düşünce akımıdır. Kökleri antik çağ filozoflarından Epikür’e dayanan bu düşünce esintisi, özellikle kapitalist sistemin gelişmesiyle 18. Yüzyıl İngilteresi’nde Jeremy Bentham ile filizlenmiş ama asıl 19. yüzyıl Amerikasında William James tarafından ‘deneysel pragmatizm’ olarak özellikle psikoloji alanında sistemleştirmiştir. 
John Dewey ise, deneysel pragmatizmi daha ileri boyutlara taşıyarak Enstürmantalizm akımını kurmuştur.  Enstürmantalizm;  bilimsel yasa, kuram ve kavramları, birer alet/ araç saymıştır. Amaca ulaşmakta bilimsel kuramlar/ yöntemler/araçlar faydalı sonuçlar veriyor ise 'iyi/doğru'dur, yoksa değildir...

Pragmatizm zamanla düşünsel bir akım olmaktan çıkarak vahşi kapitalizmin ve egemen güçlerin iktidarlarını korumak uğruna kullandıkları politik bir entürmana dönüşmüştür. Özelikle 20. yüzyıl Amerikan siyasetine deneysel pragmatizmin  yön verdiğini söyleyebiliriz. 21. Yüzyılda ise Amerikan siyasetine 'enstrümantal pragmatizm' yön verecektir. Yani araçsallaştırılan 'our boys' ve 'our teams' dedikleri 'bizim çocuklar' ve 'bizim takımlar', formatlanarak öne sürülecek ve tabiri caiz ise ateşi tutacak maşalar ile iş göreceklerdir. 20. Yüzyılda deneysel aşamayı geçen figüran rolündeki our boys/ our teams enstürmanları, 21. Yüzyılda esas aktörler olarak öne sürülecek ve diğer bir deyişle kaleler içten çökertilecek ve zaptedilecektir. 
Günlerdir şahit olduğumuz Trump mı, Biden mı tartışmalarının, aslında Amerikan Pragmatizmi ile düşünüldüğünde hiç de önemli olmadığı görülmektedir. Kim seçilir ise seçilsin Amerikan siyasetinin özü değişmeyecektir; Amerika için faydalı/yararlı olan şeyler (insanlar/toplumlar/düşünceler) iyidir, diğerleri kötüdür. 

Nitekim 45 yıldır Amerikan siyasetinin  içinde aktif rol almış olan Joe Biden 'Başkan' seçilmiştir. Joe Biden, her ne kadar demokrat kimliği ile öne çıksa da Trump ile ortak paydaları Amerikan pragmatizmidir; onları hedeflerine taşıyacak bütün insanları ve bütün  ülkeleri,  iyi/faydalı araçlar olarak görecekler, işleri bittiğinde bu işlevsiz araçlar ele ayağa dolanmasın diye ya depoya kaldırılacak veya Bin Ladin, Saddam Hüseyin örneğinde olduğu gibi yok edileceklerdir.  Yeni mevsimsel hasatlar için yeni araçlar bulunacak veya imal edilecek ve bu döngü dünya düzeni değişmedikçe sürüp gidecektir. 

Dünyadaki çoğu terör örgütleri aracılığı ile  yürütülen vekalet savaşlarını,  enstrümantal (araçsallaştırılmış) pragmatizmin bir sonucu olarak görmemiz gerekiyor. 
Son yüzyıllık süreçte dünyanın yaşadığı büyük yıkımlar dikkate alınır ise, NATO, BM, MİNSK Grubu, AGİK vb gibi kurumların/örgütlerin, aslında çok da işlevsel olmayan ve sorunlara çözüm üretemeyen işlevsiz araçlara dönüştüğüne şahit olduk. Sözgelimi Avrupa'nın göbeği Bosna'da 300 bin insan, sadece müslüman oldukları için katledildi ama bu örgütlerin katliamı durdurmak için gerçekçi hiç bir çabası olmadı; çünkü bu örgütleri kuranlar ve yönetenler müslümanları sevmiyordu ve öldürülenlerin Amerikan/Avrupa çıkarları için bir faydası yoktu. Pragmatizm formatladığı anlaşıa göre faydası olmayanların yok edilmesinde bir mahsur yoktu; nitemik sessizce yok edildiler…

Bütün bunların ışığında; yeni Başkan Joe Biden’ın insan hakları, demokratikleşme, çevre sorunları vb söylemleri, enstrümantal pragmatizme kadife örtü yaparak icraatlarına daha önce  Obama döneminde olduğu gibi devam edecektir. Biden'dan köklü değişim bekleyenler, yüksek Amerikan çıkarları sözkonusu olmadığı sürece hayal kırıklığına uğrayacaklardır. 

Dileğimiz; İnsan Hakları  Evrensel  Beyannamesi'ni yayınlayan ve yüksek insani değerleri temsil ettiğini söyleyen Amerika'nın, Biden ile bu değerleri yeniden hatırlaması ve eyleme dönüştürmesidir. Ancak iflas eden ekonomiler ve boşalan hazineler dolayısıyla bunun da mümkün olmayacağını söyleyebiliriz. 

Dünyayı Bekleyen Yeni Tehdit: Küresel Yağma

Şimdi dünyayı bekleyen yeni ve büyük bir tehdit daha var; Küresel Yağma…
Dünya, çok büyük sorunlarla karşı karşıya; pandemi süreci ile bir çok ekonomi iflasın eşiğine geldi, hazineler boşaldı ve geniş halk kitleleri daha da yoksullaştı. Tarihteki bu tür büyük ekonomik  çözülmelerden, iflaslardan sonra çok büyük savaşlar çıkmış ve güçlü ülkeler, zayıf ülkelerin servetlerini doğrudan yağmalayarak yaşamlarını idame ettirmişlerdir. Ancak zamanımızda servetler, savaşsız da gizli/örtülü ekonomik operasyonlarla el değiştirmektedir. 

Türkiye Ne yapmalıdır
    "Yer ve gök su veremem dediği zaman
     Her tarlayı sular arkımız bizim..."
                                                    Necip Fazıl

1- Türkiye öncelikle düşünsel ve siyasal ayrılıkları  bir yana bırakıp birlik olmalıdır. Bunun için herkesin aidiyet duygusunu geliştirecek adımlar atılmalı; adalete ve siyasete olan inanç güçlendirilmeli, hatta yeniden inşa edilmelidir. 
2- Eğitim sistemimiz, nakilci ve ezberci yapıdan derhal kurtarılmalı ve çocuklarımız kendisiyle/ kökleriyle barışık, dünya ile uyumlu birer  bilinçli dünya vatandaşı olarak yetiştirilmelidir. Çünkü, vahşi kapitalizmin ve deneysel pragmatizmin  infilak etme noktasına getirdiği dünyamızı, Yunusca dokunan rahim bir elin sakinleştirmesi ve rehabilite etmesi gerekiyor. Gençlerimiz, dünyanın bizim medeniyet değerlerimize ihtiyacı olduğunu bilerek ve sorumluluğu alacak donanımda yetiştirilmeli.
3- Küresel yağmacılar, boşalan hazinelerini doldurmak için ülkelerin milli kaynaklarına el koyma planları yapmakta ve halen uygulamaktadırlar. Bir çok ülkenin bazı adaları, toprak parçaları ve stratejik maden kaynakları şimdiden el değiştirmiş, bir bakıma küresel hacze uğramıştır. 
Şu an dünyanın gözü; Türkiye'nin sahip olduğu bor ve toryum yatakları üzerindedir. Bu kaynaklar ile ilgili hukuksal düzenlemeler yeniden gözden geçirilmeli ve küresel çetelerin haczine imkan verecek uygulamalardan kaçınılmalıdır. Ayrıca bor ve toryum araştırmaları, stratejik öncelikle desteklenmeli ve milli güvenlik sorunu olarak algılanmalıdır.
4- Yerli ve milli sanayi -özellikle savunma  sanayi- desteklenmeli ve geliştirilmelidir. Yerli ve milli sanayi alanı,  temel bir varoluş sorunudur. Bu alanda çalışan  insanlar ve şiketler, milli güvenlik kapsamına alınmalı ve her ne pahasına olursa olsun korunmalıdır. Akıbet itibariyle yeni bir Vecihi Hürkuş, Nuri Demirağ ve Nuri Killigil vakası, ülkemiz için büyük bir felaket demektir.

5- Dünya ile ilişkilerimizi, söylemsel parodiden öteye geçmeyen sadece 'sert tepkiler', 'şiddetle kınamalar' ötesine taşımalı; ilişkileri geliştirmeli, lobiler oluşturmalı ve kendimizi/ sorunlarımızı anlatacak platformlar  kurmalıyız. Hakkımızda yapılan kara propogandalara karşı gerçekçi önlemler almalı, karşı argümanlar geliştirmeliyiz.  Dünyanın nefretini çekecek söylemlerden şiddetle kaçınmalıyız.  Güzel Türkiyemizin imajını tarihi misyonuna uygun şekilde dünyada ‘umudun ve adaletin’ simgesi olarak devam ettirmeliyiz. 

Bizim için Trump mı, Biden mı tartışmasının retorikten öte hiç bir önemi yoktur. 
Biz, Necip Fazıl'ın da söylediği gibi "Yer ve gök su veremem dediği zaman /Her tarlayı sular arkımız bizim..." diyebilmeliyiz. Nitekim F 35 projesinden çıkarıldığımızda kendi uçağımızı  yapacak, Patriotlar veya S-400’ler verilmediğinde  kendi savunma sistemimizi kuracak bir düzeye erişmek, infilak etmek üzere olan dünyanın umuduna dönüşmek; Türkiye Cumhuriyeti’nin Kızılelması olmalıdır. 

Çünkü dünyanın pratik konjoktür  çıkarlara değil, yaşatıcı değerlere ihtiyacı vardır. Zira  insanlığın vicdanını temsil eden masumiyet, konjoktür   çıkarları kutsayan enstrümantal pragmatizmden daha önemlidir.
                   Prof. Dr. Ramazan KORKMAZ

  • Bu yazı 12271 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum

  YAZARIN DİĞER YAZILARI

PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 26 1 3 68 20 81 +48
2 Fenerbahçe 30 25 1 4 79 25 79 +54
3 Trabzonspor 30 15 11 4 51 40 49 +11
4 Beşiktaş 30 14 12 4 40 36 46 +4
5 Kasımpaşa 30 12 11 7 53 55 43 -2
6 Başakşehir FK 30 12 12 6 38 35 42 +3
7 Çaykur Rizespor 30 12 12 6 36 47 42 -11
8 Antalyaspor 30 10 9 11 35 33 41 +2
9 Adana Demirspor 30 9 9 12 46 39 39 +7
10 Alanyaspor 30 9 9 12 38 42 39 -4
11 Sivasspor 30 9 10 11 36 43 38 -7
12 Samsunspor 30 10 14 6 35 41 36 -6
13 Kayserispor 30 10 11 9 36 43 36 -7
14 MKE Ankaragücü 30 7 11 12 36 39 33 -3
15 Hatayspor 30 7 11 12 36 40 33 -4
16 Konyaspor 30 7 11 12 31 42 33 -11
17 Gaziantep FK 30 8 15 7 34 44 31 -10
18 Fatih Karagümrük 30 7 14 9 34 38 30 -4
19 Pendikspor 30 7 15 8 34 61 29 -27
20 İstanbulspor 30 3 20 7 22 55 13 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 27 21 5 1 64 23 64 +41
2 Göztepe 27 17 5 5 45 15 56 +30
3 Sakaryaspor 27 13 6 8 41 28 47 +13
4 Çorum FK 27 13 8 6 44 28 45 +16
5 Kocaelispor 27 13 8 6 39 31 45 +8
6 Bodrumspor 27 12 7 8 35 19 44 +16
7 Boluspor 27 12 8 7 26 28 43 -2
8 Bandırmaspor 27 11 8 8 37 24 41 +13
9 Gençlerbirliği 27 10 7 10 31 26 40 +5
10 Erzurumspor FK 27 10 7 10 26 21 37 +5
11 Ümraniyespor 27 9 12 6 32 39 33 -7
12 Keçiörengücü 27 8 11 8 24 33 32 -9
13 Manisa FK 27 7 10 10 33 33 31 0
14 Şanlıurfaspor 27 6 12 9 23 30 27 -7
15 Tuzlaspor 27 7 14 6 26 43 27 -17
16 Adanaspor 27 8 16 3 21 40 27 -19
17 Altay 27 5 19 3 12 55 15 -43
18 Giresunspor 27 2 21 4 12 55 7 -43
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 29 21 4 4 66 24 67 +42
2 Van Spor FK 29 19 5 5 48 29 62 +19
3 Bucaspor 1928 29 17 3 9 42 18 60 +24
4 1461 Trabzon FK 29 16 6 7 54 30 55 +24
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 30 15 6 9 42 25 54 +17
6 Ankaraspor 30 13 6 11 38 26 50 +12
7 Ankara Demirspor 29 13 12 4 34 31 43 +3
8 Karacabey Belediye Spor 30 11 10 9 30 27 42 +3
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 29 12 13 4 33 29 40 +4
10 Diyarbekir Spor 29 11 11 7 32 29 40 +3
11 Hes İlaç Afyonspor 29 8 11 10 18 28 34 -10
12 Kırklarelispor 30 8 12 10 22 34 34 -12
13 Nazilli Belediyespor 30 10 13 7 35 49 34 -14
14 Altınordu 29 7 12 10 32 30 31 +2
15 Serik Belediyespor 30 7 13 10 23 33 31 -10
16 Zonguldak Kömürspor 29 7 15 7 28 48 25 -20
17 Kırşehir Futbol SK 30 5 19 6 27 57 21 -30
18 Bursaspor 29 5 16 8 22 48 20 -26
19 Adıyaman FK 29 3 21 5 19 50 14 -31
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 22 17 1 4 45 10 55 +35
2 Aliağa Futbol A.Ş. 23 16 0 7 40 11 55 +29
3 52 Orduspor FK 23 12 6 5 30 21 41 +9
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 23 11 6 6 28 19 39 +9
5 Edirnespor 22 10 8 4 35 22 34 +13
6 K.Çekmece Sinopspor 23 9 8 6 33 23 33 +10
7 İnegöl Kafkas GK 22 8 6 8 23 23 32 0
8 Artvin Hopaspor 22 8 7 7 29 20 31 +9
9 Mardin 1969 Spor 22 9 9 4 28 24 31 +4
10 Karabük İdmanyurdu Spor 22 8 10 4 20 31 28 -11
11 Talasgücü Belediyespor 23 8 13 2 24 36 26 -12
12 Gümüşhanespor 23 4 10 9 16 34 21 -18
13 Kırıkkalegücü FK 22 5 12 5 13 29 20 -16
14 Malatya Arguvanspor 22 2 16 4 9 35 10 -26
15 Tarsus İdman Yurdu 22 2 17 3 15 50 9 -35
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Antalyaspor vs MKE Ankaragücü
 03/04/2024 Başakşehir FK vs Beşiktaş
 03/04/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 03/04/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 03/04/2024 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 03/04/2024 İstanbulspor vs Çaykur Rizespor
 03/04/2024 Kayserispor vs Kasımpaşa
 03/04/2024 Konyaspor vs Trabzonspor
 03/04/2024 Samsunspor vs Pendikspor
 03/04/2024 Sivasspor vs Fatih Karagümrük
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 Keçiörengücü vs Çorum FK
 02/04/2024 Şanlıurfaspor vs Sakaryaspor
 02/04/2024 Boluspor vs Gençlerbirliği
 02/04/2024 Manisa FK vs Bodrum FK
 03/04/2024 Tuzlaspor vs Ümraniyespor
 03/04/2024 Adanaspor vs Eyüpspor
 03/04/2024 Altay vs Bandırmaspor
 03/04/2024 Kocaelispor vs Göztepe
 04/04/2024 Erzurumspor FK vs Giresunspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 Altınordu vs Esenler Erokspor
 23/03/2024 Ankara Demirspor vs Zonguldak Kömürspor
 23/03/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs 1461 Trabzon FK
 23/03/2024 Bursaspor vs Kırklarelispor
 23/03/2024 Nazilli Belediyespor vs Hes İlaç Afyonspor
 24/03/2024 Adıyaman FK vs Serik Belediyespor
 24/03/2024 Ankaraspor vs Diyarbekir Spor
 24/03/2024 Bucaspor 1928 vs Kırşehir Futbol SK
 24/03/2024 Karacabey Belediye Spor vs Van Spor FK
 24/03/2024 Bucaspor 1928 - Kırşehir Futbol SK Bucaspor 1928 ligde evindeki son 13 maçında hiç kaybetmedi  Bucaspor 1928 yenilmez
 24/03/2024 Adıyaman FK - Serik Belediyespor Adıyaman FK ligdeki son 14 maçında hiç kazanamadı  Serik Belediyespor yenilmez
 24/03/2024 Ankaraspor - Diyarbekir Spor Ankaraspor ligde evindeki son 15 maçında hiç kaybetmedi  Ankaraspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 İnegöl Kafkas GK vs 52 Orduspor FK
 23/03/2024 Kepezspor FAŞ vs Artvin Hopaspor
 24/03/2024 Aliağa Futbol A.Ş. vs Tarsus İdman Yurdu
 24/03/2024 Edirnespor vs K.Çekmece Sinopspor
 24/03/2024 Gümüşhanespor vs Mardin 1969 Spor
 24/03/2024 Karabük İdmanyurdu Spor vs Talasgücü Belediyespor
 24/03/2024 Kırıkkalegücü FK vs Malatya Arguvanspor
HABER ARŞİVİ
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
GAZETEMİZ
YUKARI