Prof. Dr. Ramazan KORKMAZ
  29-10-2018 11:26:34

Cumhûr, Cumhûriyet ve Atatürk

Cumhûr, Arapça toplanmak, bir araya gelmek, birleşmek anlamındaki cem' sözünden türeyen bir terimdir. Sözcük anlamı; birikme, yığın, kalabalık olmasına rağmen terim anlamı daha geniştir; 'herhangi bir şeyin en büyük kısmı ', 'bir topluluğun çoğunluğu', 'seçkin halk', önde gelenler', 'alimler topluluğu' gibi anlamlar içerir. İslamî literatürde 'cumhûrü'-l ulema (alimlerin coğunluğu), 'cumhûrü'l hukema' (filozoflarin çoğunluğu), 'cumhûrü'l-müfessirîn' (tefsir alimlerinin çoğunluğu) ifadelerinde de görüldüğü gibi, terim olarak kullanımına sıkça rastlamak mümkündür. Cumhûr sözü, sosyolojik bir terim olarak, yığın, sürü, niteliksiz kalabalık anlamı taşımaz; aksine bir amaca yönelmişliği, ülkü birliğini, bir gelecek tasavvurunda birleşen iradi/bilinçli toplulukları ifade eder; bir araya gelme’ye, toplaşma’ya, birleşme’ye ve geleceğe yönelme’ye zor ve baskı’dan çok ortak ‘rıza’ ve ‘bilinçli/iradi bir tercih’ yön verir. Cumhûriyet ise, kendi kendini yönetme ehliyetine sahip reşid insanlar topluluğunun, kendileriyle ilgili yönetimsel işleri yürütmek üzere reylerini, güvenilir/emin bulduğu insanlara ‘geçici süre’liğine emanet etmesidir. Cumhûriyet, en ideal anlamıyla ortak sağduyunun ve yaşama iradesinin halkı yönetmesidir. Dünyada pek çok ülkede cumhuriyet idaresi vardır; ancak bir cumhuriyet yönetiminin kalitesi, onu meydana getiren halkın birer birer kalitesine, reşid olup olmamasına, bilinç seviyesine, ülkü birliğindeki kapsayıcılığa ve ortak bir geleceği birlikte yaşama tasavvurundaki güçlü iradeye bağlıdır. Zorla bir araya getirilmiş ve iradelerine ipotek konmuş toplulukların önüne sandık koyarak yönetimin adını Cumhuriyet/Republic koymak, yönetimin de hakkıyla cumhuriyet olduğu anlamını taşımaz. Bu yüzden 29 Ekim 1923’te kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin en öncelikli hedefi, aydınlanma idi; yurdun dört bir tarafına okullar açılmaya çalışıldı; çünkü karanlıkla aydınlık bir arada barınamazdı. Anadolu halkını yüz yıllarca istila eden hurafelerden, batıl itikatlardan ve cehaletten kurtarmanın ana yolu, ilmin ışığı ile aydınlatmak idi ; o yüzden kurucu irade “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir..:” demişti. Cumhuriyet’in en önemli özelliklerinden biri de eşitlik ilkesi idi; kadını-erkeği, doğulusu-batılısı, genci-yaşlısı ile bütünsel olarak toplumu kavramış ve ona "kul" ya da "teba" olarak değil, birey olarak haklarını vermek istemişti; bunu tesis etmek için bir çok yerde halkın bunun farkında olmamasına rağmen onlara hakları veriliyor; okumaları, eğitim almaları, sağlık güvencesinden yararlanması sağlanıyor, seçme ve seçilme hakları bilgilendirilerek öne çıkarılıyor ve anlatılıyordu. Bu yönüyle Türkiye Cumhuriyeti, özgür, bilinçli ve aydın bireyler de yetiştirerek kendi kendisini de güvenceye alıyordu. Çünkü gerçek anlamda Cumhuriyet, bir fazilet rejimi de demekti. Türkiye Cumhuriyeti’ndeki kadınların, seçme ve seçilme haklarına bir çok Avrupa ülkesinden önce sahip olması, kadınlarımızın, Cumhuriyetimizin temel unsurlarından birisi olduğunu göstermesi dışında; Fikret’in “Elbet sefil olur beşer, kadın düşerse.” dizesindeki, kadını yücelterek, toplumu yüceltme, yaşatma anlayışı da bulunmaktadır. Bu yüzden Cumhuriyetimizin en önemli savunucularından biri de ‘sahiplendikleri her davayı başarıya ulaştıran’ kadınlarımızdır. Cumhuriyet, köleler rejimi değildir. O yüzden Ekonomik özgürlüğün kazanılması için; Kapitülasyonlar vasıtasıyla Osmanlı’dan kalma Düyun-u Umumiye’nin borçları da ödenecek şekilde fabrikalar açılmış, üretime yönelik bir bilinç örgütlenmesi yapılmış, kooperatifler kurulmuş ve topyekun bir çalışma/kazanma/ toprağı işleme seferberliği başlatılmıştır. Çalışarak, emek harcayarak ve hak ederek kazanılan hayatın gerçek efendisi, emeğin ve hakedişin öznesi olan insandır; birinin himmetine, iltimasına ve onamasına gerek yoktur. O yüzden kurucu iradenin ulu kişi arketipi olarak da gördüğüm Atatürk, öğretmenlerden "Fikri hür, vicdanı hür nesiller" yetiştirmelerini istemiştir. Çünkü özgürlük, gelecekteki varlığımızı inşa edecektir... Türkiye Cumhuriyeti, devraldığı tarihi misyonuna da uygun olarak mazlum toplulukların/ halkların/ milletlerin de umudu olmuştur, olmaya devam edecektir. Bizim kültürümüzde emanet kutsaldır ve ona ihanet düşünülemez. Geleceğe doğru bir özgürlük atılımı olan Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ü ve arkadaşlarını saygıyla, rahmetle anıyorum. Bizlere düşen emanete layıkıyla sahip çıkmaktır...
  • Bu yazı 9096 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum

  YAZARIN DİĞER YAZILARI

PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 26 1 3 68 20 81 +48
2 Fenerbahçe 30 25 1 4 79 25 79 +54
3 Trabzonspor 30 15 11 4 51 40 49 +11
4 Beşiktaş 30 14 12 4 40 36 46 +4
5 Kasımpaşa 30 12 11 7 53 55 43 -2
6 Başakşehir FK 30 12 12 6 38 35 42 +3
7 Çaykur Rizespor 30 12 12 6 36 47 42 -11
8 Antalyaspor 30 10 9 11 35 33 41 +2
9 Adana Demirspor 30 9 9 12 46 39 39 +7
10 Alanyaspor 30 9 9 12 38 42 39 -4
11 Sivasspor 30 9 10 11 36 43 38 -7
12 Samsunspor 30 10 14 6 35 41 36 -6
13 Kayserispor 30 10 11 9 36 43 36 -7
14 MKE Ankaragücü 30 7 11 12 36 39 33 -3
15 Hatayspor 30 7 11 12 36 40 33 -4
16 Konyaspor 30 7 11 12 31 42 33 -11
17 Gaziantep FK 30 8 15 7 34 44 31 -10
18 Fatih Karagümrük 30 7 14 9 34 38 30 -4
19 Pendikspor 30 7 15 8 34 61 29 -27
20 İstanbulspor 30 3 20 7 22 55 13 -33
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 27 21 5 1 64 23 64 +41
2 Göztepe 27 17 5 5 45 15 56 +30
3 Sakaryaspor 27 13 6 8 41 28 47 +13
4 Çorum FK 27 13 8 6 44 28 45 +16
5 Kocaelispor 27 13 8 6 39 31 45 +8
6 Bodrumspor 27 12 7 8 35 19 44 +16
7 Boluspor 27 12 8 7 26 28 43 -2
8 Bandırmaspor 27 11 8 8 37 24 41 +13
9 Gençlerbirliği 27 10 7 10 31 26 40 +5
10 Erzurumspor FK 27 10 7 10 26 21 37 +5
11 Ümraniyespor 27 9 12 6 32 39 33 -7
12 Keçiörengücü 27 8 11 8 24 33 32 -9
13 Manisa FK 27 7 10 10 33 33 31 0
14 Şanlıurfaspor 27 6 12 9 23 30 27 -7
15 Tuzlaspor 27 7 14 6 26 43 27 -17
16 Adanaspor 27 8 16 3 21 40 27 -19
17 Altay 27 5 19 3 12 55 15 -43
18 Giresunspor 27 2 21 4 12 55 7 -43
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 29 21 4 4 66 24 67 +42
2 Van Spor FK 29 19 5 5 48 29 62 +19
3 Bucaspor 1928 29 17 3 9 42 18 60 +24
4 1461 Trabzon FK 29 16 6 7 54 30 55 +24
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 30 15 6 9 42 25 54 +17
6 Ankaraspor 30 13 6 11 38 26 50 +12
7 Ankara Demirspor 29 13 12 4 34 31 43 +3
8 Karacabey Belediye Spor 30 11 10 9 30 27 42 +3
9 Beyoğlu Yeniçarşıspor 29 12 13 4 33 29 40 +4
10 Diyarbekir Spor 29 11 11 7 32 29 40 +3
11 Hes İlaç Afyonspor 29 8 11 10 18 28 34 -10
12 Kırklarelispor 30 8 12 10 22 34 34 -12
13 Nazilli Belediyespor 30 10 13 7 35 49 34 -14
14 Altınordu 29 7 12 10 32 30 31 +2
15 Serik Belediyespor 30 7 13 10 23 33 31 -10
16 Zonguldak Kömürspor 29 7 15 7 28 48 25 -20
17 Kırşehir Futbol SK 30 5 19 6 27 57 21 -30
18 Bursaspor 29 5 16 8 22 48 20 -26
19 Adıyaman FK 29 3 21 5 19 50 14 -31
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 22 17 1 4 45 10 55 +35
2 Aliağa Futbol A.Ş. 23 16 0 7 40 11 55 +29
3 52 Orduspor FK 23 12 6 5 30 21 41 +9
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 23 11 6 6 28 19 39 +9
5 Edirnespor 22 10 8 4 35 22 34 +13
6 K.Çekmece Sinopspor 23 9 8 6 33 23 33 +10
7 İnegöl Kafkas GK 22 8 6 8 23 23 32 0
8 Artvin Hopaspor 22 8 7 7 29 20 31 +9
9 Mardin 1969 Spor 22 9 9 4 28 24 31 +4
10 Karabük İdmanyurdu Spor 22 8 10 4 20 31 28 -11
11 Talasgücü Belediyespor 23 8 13 2 24 36 26 -12
12 Gümüşhanespor 23 4 10 9 16 34 21 -18
13 Kırıkkalegücü FK 22 5 12 5 13 29 20 -16
14 Malatya Arguvanspor 22 2 16 4 9 35 10 -26
15 Tarsus İdman Yurdu 22 2 17 3 15 50 9 -35
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/04/2024 Antalyaspor vs MKE Ankaragücü
 03/04/2024 Başakşehir FK vs Beşiktaş
 03/04/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 03/04/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 03/04/2024 Gaziantep FK vs Alanyaspor
 03/04/2024 İstanbulspor vs Çaykur Rizespor
 03/04/2024 Kayserispor vs Kasımpaşa
 03/04/2024 Konyaspor vs Trabzonspor
 03/04/2024 Samsunspor vs Pendikspor
 03/04/2024 Sivasspor vs Fatih Karagümrük
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2024 Keçiörengücü vs Çorum FK
 02/04/2024 Şanlıurfaspor vs Sakaryaspor
 02/04/2024 Boluspor vs Gençlerbirliği
 02/04/2024 Manisa FK vs Bodrum FK
 03/04/2024 Tuzlaspor vs Ümraniyespor
 03/04/2024 Adanaspor vs Eyüpspor
 03/04/2024 Altay vs Bandırmaspor
 03/04/2024 Kocaelispor vs Göztepe
 04/04/2024 Erzurumspor FK vs Giresunspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 Altınordu vs Esenler Erokspor
 23/03/2024 Ankara Demirspor vs Zonguldak Kömürspor
 23/03/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs 1461 Trabzon FK
 23/03/2024 Bursaspor vs Kırklarelispor
 23/03/2024 Nazilli Belediyespor vs Hes İlaç Afyonspor
 24/03/2024 Adıyaman FK vs Serik Belediyespor
 24/03/2024 Ankaraspor vs Diyarbekir Spor
 24/03/2024 Bucaspor 1928 vs Kırşehir Futbol SK
 24/03/2024 Karacabey Belediye Spor vs Van Spor FK
 24/03/2024 Bucaspor 1928 - Kırşehir Futbol SK Bucaspor 1928 ligde evindeki son 13 maçında hiç kaybetmedi  Bucaspor 1928 yenilmez
 24/03/2024 Adıyaman FK - Serik Belediyespor Adıyaman FK ligdeki son 14 maçında hiç kazanamadı  Serik Belediyespor yenilmez
 24/03/2024 Ankaraspor - Diyarbekir Spor Ankaraspor ligde evindeki son 15 maçında hiç kaybetmedi  Ankaraspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 23/03/2024 İnegöl Kafkas GK vs 52 Orduspor FK
 23/03/2024 Kepezspor FAŞ vs Artvin Hopaspor
 24/03/2024 Aliağa Futbol A.Ş. vs Tarsus İdman Yurdu
 24/03/2024 Edirnespor vs K.Çekmece Sinopspor
 24/03/2024 Gümüşhanespor vs Mardin 1969 Spor
 24/03/2024 Karabük İdmanyurdu Spor vs Talasgücü Belediyespor
 24/03/2024 Kırıkkalegücü FK vs Malatya Arguvanspor
HABER ARŞİVİ
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
GAZETEMİZ
YUKARI